تحلیل تربیتی اعجاز اخلاقی قرآن کریم

اخلاق، نسبت به سایر موضوعات از برجستگی خاصی برخوردار است. ازاین­رو مطالعه­ی هدفمند آموزه های اخلاقی جهت استنباط نظام اخلاقی مبتنی بر قرآن و ارائه آن در جامعه اسلامی ضروری است. هرچند اعجاز قرآن ابعاد متعدد و گستره­ی وسیعی دارد، لیکن هدف این تحقیق تبیین زمینه­ها و ساحت­های اعجاز اخلاقی قرآن و میزان تاثیرات و پی­آمدهای تربیتی آن است. این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه قرآن نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی را تحلیل و تبیین نماید و همچنین به تحلیل مسائل اخلاقی در سه ساحت مهم؛ بینشی، گرایشی و کنشی (عملی) بپردازد. ساحت گرایشی، عادت­های متربی را با توجه دادن به خویشتن، تحریک انگیزه­های ایمانی و امر به فضیلت­ها و نهی از رذیلت­ها پرورش می دهد. راه­های تقویت اراده و شناسایی موانع عمل در ساحت عملی بسیار حائز اهمیت است که قرآن کریم در تربیت ساحت کنشی به آن­ها توجه ویژه ای دارد. اهم دست­آوردهای تحقیق حاضر عبارتند از: اعجاز اخلاقی یکی از ابعاد مهم اعجاز قرآن است. قرآن دارای نظام اخلاقی بوده و می­تواند برای تربیت افراد برنامه کامل و جامعی ارائه دهد. تحول اخلاقی (فردی، اجتماعی و الهی)، محکم و بلند، همگام با تحول اعتقادی، حساس و سنجیده، از ویژگی­های اعجاز اخلاقی قرآن می­باشند. قرآن نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی، تبیین جامعی ارائه نموده، در طرح مسائل اخلاقی در سه ساحت بینشی، گرایشی و کنشی دارای جامعیت منحصر به فرد است.

Keywords:

اعجاز , اخلاق , قرآن , تحلیل تربیتی , اعجاز اخلاقی