پایداری و تحولات کاربیدها در حین عملیات حرارتی و پیرسازی در سوپرآلیاژ پایه کبالت ۳۰۲ MAR-M

در پژوهش حاضر مشخص هیابی و فازهای موجود در سوپرآلیاژ پایه کبالت ۳۰۲ MAR-M تحت سیکل های متفاوت عملیات حرارتی بررسی شده است. براساس یافته ها و مطالعات پیشین این آلیاژ با مکانیزم های محلول جامد و کار بیدزایی قابلیت سخت شدن دارد، حال آنکه اثر تغییر مورفولوژی کاربیدها و عملیات ذوب موضعی بر خواص مکانیکی و ریزساختاری آلیاژ تا کنون مورد بررسی قرار نگرفته است. بدین منظور سیکل های عملیات حرارتی در محدوده دمایی ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد بر روی آلیاژ انجام شد و نتایج تجربی با نمودارهای شبیه سازی ترمودینامیکی مورد صحت سنجی قرار گرفتند. سپس آلیاژ به منظور تجربه ی ذوب موضعی تا دمای ۱۳۰۰ درجه سانتیگراد گرم شده و بلافاصله در آب سرد کوئنچ شد و نمونه های حاصل به منظور مطالعه ی بیشتر تحت عملیات پیرسازی قرار گرفتند. یافته ها توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی و آنالیز کیفی؛ تفرق اشعه ایکس، تصاویر میکروسکوپ نوری و سختی سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. طبق مشاهدات، تغییرات بیش از ۲۰ درصدی سختی آلیاژ صرفا به واسطه ی تحول در نوع و میزان کاربیدها حاصل گردید. نتایج نشان دادند که کاربیدهای کروم اولیه در دماهای بالاتر از ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد شروع به انحلال کرده و کاربیدهای ثانوی ظهور کردند ، حال آنکه کاربیدهای تانتالم حل نشده و صرفا دچار تغییر مورفولوژی شدند.

Keywords:

عملیات حرارتی , سوپرآلیاژ پایه کبالت , کاربید , رسو بزایی , ذوب موضعی