زیست چینه نگاری و محیط دیرینه نهشته های سازند قم در شمال خاور ماه نشان

در این مطالعه ۷۵ نمونه از نهشته های سازند قم در برش چینه شناسی اند آباد در شمال خاور ماه نشان از نظر روزن داران موجود مورد بررسی قرار گرفتند. سازند قم در برش یادشده با ستبرای ۳۰۱ متر شامل سنگ آهک و مارن بوده و مرز آن با نهشته های سازند سرخ فوقانی در بالا و سازند سرخ زیرین در پایین به صورت ناپیوستگی هم شیب است. در این بررسی به طور کلی ۳۹ جنس و ۶۵ گونه از روزن داران کف زی و ۳ جنس و ۵ گونه از روزن داران پلانکتون تشخیص داده شد که ۳۷ جنس و ۵۷ گونه از روزن داران از این ناحیه برای نخستین بار گزارش می شوند. از میان میکروفسیل های موجود، روزن داران کف زی با توجه به تنوع و فراوانی اهمیت بیشتری داشته و مبنای بررسی زیست چینه نگاری قرار گرفتند. به علت شباهت مجموعه روزن داران کف زی سازند قم و سازند آسماری و نبود یک زون بندی زیستی رسمی برای سازند قم، از زون بندی زیستی Adams & Bourgeois (۱۹۶۷) که برای سازند آسماری ارائه شده در بررسی های زیست چینه نگاری و تعیین سن نسبی نهشته های سازند قم در برش چینه شناسی اند آباد استفاده شد. بر همین اساس و با توجه به گونه های شاخص معرفی شده در زون بندی زیستی یادشده برش چینه شناسی اندآباد با زیست زون های شماره ۱ و۲ قابل تطبیق و مقایسه است. بر پایه حضور، تجمع و گسترش چینه شناسی روزن داران سن نهشته های سازند قم در برش اند آباد اکیتانین پسین تا بوردیگالین تعیین شد. تجمع، فراوانی و تنوع گونه ای روزن داران در نمونه های برش اند آباد تغییر شرایط محیطی را نشان می دهد و در طول برش تنوع روزن داران به طور متناوب کاهش و افزایش می یابد. این در حالی است که بیشترین تنوع روزن داران تا ۱۶ گونه می رسد. نهشته های سازند قم در برش اندآباد بر مبنای تغییرات تنوع گونه ای به ۹ تجمع (assemblage) A تا I تقسیم بندی شد. بر پایه فراوانی روزن داران در هر تجمع نهشته های سازند قم مربوط به محیط دریایی و سکوی قاره ای درونی ( (inner shelf بوده و با تغییرات ژرفا همراه بوده است.

Keywords:

ایران مرکزی , ماه نشان , میوسن پیشین , زیست چینه نگاری , محیط دیرینه , روزن داران , سازند قم