خمس، حق مالی مشترک یا وحدانی * (نقل و نقد قول مشهور)

این نوشتار می کوشد تا فرعی از فروع فقهی مسئله خمس را بررسی و تبیین کند که آیا خمس حق وحدانی و متعلق به منصب امامت است یا حق مشترک میان امام× و سایر طوایف که میان آنها تقسیط و تقسیم می گردد. در این باره میان فقهای امامیه اختلاف نظر وجود دارد. مشهور معتقدند که خمس به شش سهم تقسیم می شود: سه سهم آن متعلق به پیامبر| یا امام× است؛ سه سهم دیگر هم میان طوایف سه گانه (ایتام، مساکین، ابن سبیل) از بنی هاشم تقسیم می گردد. عمده دلیل این قول، آیه خمس (انفال: ۴۱) و نیز روایات فراوانی است که بر تسدیس خمس دلالت دارند. در مقابل این دیدگاه، عده ای از فقهای محقق معتقدند که خمس حق وحدانی و ملک منصب امامت و وجه الاماره است و سایر اصناف عائله امام محسوب می شوند. لذا تمام خمس باید در اختیار امام قرار گیرد تا طبق مصالح مسلمین و حکومت اسلامی، هزینه کند که یکی از موارد آن تامین نیاز سادات است. در این مقاله قول مشهور و مستند آن را نقل و نقد می کنیم و در آینده، به حول و قوه الهی قول غیر مشهور را تبیین و تقویت خواهیم کرد.

خمس، حق مالی مشترک یا وحدانی * (نقل و نقد قول مشهور) Keywords:

حق وحدانی , حق مشترک , منصب امامت , حق الاماره , ذی القربی , عائله امام