تحلیل گفتمان ادبی خطبه های حضرت زینب (س)

  این جستار با توجه به انواع ارتباطها و پیوندها،می کوشد تا با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از ابزار کتابخانه ای،به بررسی جنبه های ادبی و اجتماعی خطبه های حضرت زینب بپردازد. گفتمان پدیده ای زبانی است که در اثر ارتباط تولید می شود و نوع آن متاثر از موقعیت آن است.تحلیل گفتمان یک گرایش مطالعاتی بین رشته ای است که به نقد و تحلیل متون می پردازد.در گفتار دو عنصر مهم بررسی می شود:یکی بافت متن و دیگری بافت موقعیت. گفتمان دارای شاخه های مختلفی است.خطبه های حضرت زینب(س)، دارای دو بافت زبانی و موقعیتی است.از منظر تحلیل گفتمان،خطبهء ایشان در میان مردم کوفه،متناسب با بافت موقعیتی آن دارای برجستگیهای عاطفی بیشتر و گفتمان آن حضرت در مجلس ابن زیاد و یزید،متناسب با موقعیت آن،دارای برجستگیهای برهانی و استدلالی بیشتر است.در بافت متنی گفتمان ایشان،از یک طرف بافت بنایی یا کلی آن و از طرف دیگر،بافت ساختاری-که شامل کلیهء نکات زبانی و بلاغی است-مورد توجه قرار می گیرد.

Keywords:

گفتمان , تحلیل گفتمان , حضرت زینب(س) , گفتمان ادبی , خطبهء حضرت زینب