پرسش نامه مرزهای ارتباطی خانواده (RBQ): ساخت و هنجاریابی

هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و هنجاریابی پرسش نامه مرزهای ارتباطی خانواده انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان ساکن در شهرستان ساری تشکیل دادند. گروه نمونه شامل دویست دانش آموز دبیرستانی بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند.روش ها: ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته «مرزهای ارتباطی خانواده» بر مبنای نظریه خانواده درمانی ساختاری مینوچین بود.یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی سه عامل مرزهای بهنجار، مرزهای به هم تنیده و مرزهای گسسته را مشخص کرد. همچنین نتایج این تحلیل نشان داد که سه عامل استخراج شده ۲۸/۶۲ درصد از واریانس مرزهای ارتباطی خانواده را تبیین می کند. تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که عوامل استخراج شده با توان خوبی مرزهای ارتباطی خانواده را اندازه گیری می کنند. تحلیل پایایی، روایی همگرا و تشخیصی مولفه های مرزهای ارتباطی خانواده نشان داد که سوالات در سنجش مولفه های مرزهای ارتباطی خانواده از دقت کافی برخوردارند. پایایی به روش آلفای کرونباخ بالاتر از ۰/۶۰و پایایی مرکب نیز بیشتر از ۰/۷۰ گزارش شد که نشان داد که هر سه مولفه در تعیین سازه مرزهای ارتباطی خانواده از دقت لازم برخوردارند. نتایج نمره استاندارد T و Z برای بررسی هنجاریابی، نشان داد افرادی که نمرات T آن ها از میانگین بالاترند، از محدوده ها و مرزهای ارتباطی خانواده های خود به خوبی آگاهند و افرادی که نمراتT آن ها از میانگین پایین ترند، از محدوده ها و مرزهای ارتباطی خانواده های خود به خوبی آگاه نیستند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پرسش نامه یادشده از روایی و پایایی خوبی برخوردار و برای سنجش مرزهای ارتباطی خانواده مناسب است. از این رو می توان از نتایج پژوهش حاضر در مشاوره خانواده برای سنجش مرزهای ارتباطی خانواده و اتخاذ راهبردهای درمانی مناسب و نیز پژوهش های مرتبط با مرزهای ارتباطی خانواده استفاده کرد.

Keywords:

روابط خانواده , اعتبار , روایی , خانواده درمانی ساختاری , مرزها