شناسایی مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان عقب مانده ذهنی برای برنامه ریزی درسی مهارت های اجتماعی

هدف از پژوهش، شناسایی مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش‎آموزان عقب مانده ذهنی در دوره های ابتدایی و راهنمایی تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی بود و برای جمع آوری داده های مورد نظر از پرسشنامه شناسایی مهارت های اجتماعی استفاده شد. به منظور تهیه و تدوین پرسشنامه مورد نظر، ابتدا با بررسی پیشینه موجود، مصادیق مهارت های اجتماعی مربوط به دانش‎آموزان عقب مانده ذهنی شناسایی شد. در مرحله بعد پرسشنامه اولیه تهیه شد و پس از مطالعه مقدماتی و محاسبه ویژگی های روان سنجی، پرسشنامه نهایی در اختیار سه گروه از والدین، معلمان و متخصصان قرار گرفت. بدین منظور ۱۵۱ نفر از والدین و ۱۴۴ نفر از معلمان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه‎ای و ۴۲ نفر از متخصصان با استفاده از روش نمونه‎گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از تحلیل داده‎ها، مهارت های اجتماعی مورد نیاز دانش‎آموزان عقب مانده ذهنی در نه مولفه به شرح زیر شناسایی شد: ۱) مهارت های اجتماعی مربوط به محیط مدرسه، ۲) مهارت های اجتماعی مربوط به کلاس درس، ۳) مهارت های بینفردی، ۴) مهارت های خودمدیریتی، ۵) مهارت های تصمیمگیری و حل مساله، ۶) همکاری، ۷) مهارت های مربوط به جرئت ورزی، ۸) مهارت های اجتماعی مربوط به عواطف و احساسات، ۹) مهارت های اجتماعی مربوط به جامعه. همچنین نتایج نشان داد که همه مهارت های اجتماعی فهرست شده در پرسشنامه از نظر هر سه گروه مورد مطالعه اهمیت بالایی دارد. بنابراین، توصیه می شود در برنامه ریزی درسی، اجرای طرح های پژوهشی و اجرای برنامه های مداخله ای برای دانش آموزان عقب مانده ذهنی، به نظرات هر سه گروه توجه شود.

Keywords:

برنامه ریزی درسی , عقب ماندگی ذهنی , دانش آموز , مهارت های اجتماعی