ارزیابی توسعه آب بندان ها برذخیره آب زیرزمینی و کاهش هزینه آبیاری برنج در استان مازندران

آب­بندان­ها، ­به­عنوان سازه­های­ بومی در سیستم مدیریت منابع آب استان مازندران، نقش مهمی در تامین آب آبیاری اراضی شالیزاری دارند.لایروبی و بهسازی این سازه­ها، می­تواند سبب بهره­برداری بیشتر از رواناب سطحی را فراهم ­آورد. در پژوهش حاضر، با استفاده از تصاویر ماهواره ای و نرم افزار ArcGIS، کاربری اراضی منطقه گتاب از توابع شهرستان بابل تعیین شد. سپس، پتانسیل رواناب سطحی منطقه با روش SCS برآورد شد. ضمنا هزینه آبیاری شالیزارهای تحت آبیاری چهار چاه و چهار آب بندان تعیین شد. تاثیر میزان لایروبی و بهسازی کلیه آب­بندان­ های منطقه بر کاهش تخلیه از سفره آب زیرزمینی و هزینه آبیاری برنج ارزیابی شد. پتانسیل رواناب سطحی منطقه حدود ۳۱ میلیون متر مکعب برآورد شد. لایروبی کلیه آب بندان ها از یک تا دو متر موجب بهره برداری ۶۸/۱ تا ۳۷/۳ میلیون مترمکعب از این رواناب سطحی می­شود. در نتیجه استفاده بهتر از رواناب سطحی، هزینه آبیاری برنج در هکتار از ۹۹۱ تا ۱۹۸۲ میلیون ریال کاهش خواهد یافت. بر اساس نتایج، افزایش حجم آب بندان های منطقه موجب ذخیره بیشتر آب زیرزمینی منطقه می شود.

Keywords:

شالیزار , رواناب سطحی , لایروبی و بهسازی , ArcGIS