اصلاح و ساماندهی رودخانه خبر بافت با استفاده از مدل HEC-RAS

با توجه به گسترش و توسعه روستاهای حاشیه رودخانه خبر بافت (استان کرمان) و تجاوز به حریم رودخانه، سالیان متمادی است که سیلاب خسارات مالی فراوانی به ساکنین اطراف و زمین های کشاورزی و باغات حاشیه آن وارد می آورد. شیب بستر، وجود پیچ و خم­های رودخانه، سرعت زیاد جریان آب و تجاوز کشاورزان به حریم رودخانه باعث کناره شویی، کف­کنی و در برخی مناطق دیگر سبب بالا آمدن سطح آب و ورود آب به اراضی و باغات حاشیه رودخانه شده است. برای بررسی وضعیت جریان در رودخانه، رفتار آن توسط مدل HEC-RAS شبیه­سازی شده است و بر اساس نتایج حاصل از آن نسبت به ارائه طرح ساماندهی و کنترل سیلاب رودخانه خبر اقدام گردیده است. از بین روش­های مختلف برای ساماندهی و اصلاح مسیر رودخانه­ها، ابتدا دیواره­سازی سواحل رودخانه بررسی گردید. نتایج حاصل از مدل حاکی از افزایش عمق آبشویی و عمق پی دیواره­ها می­باشد که هزینه اجرای آن را افزایش می­دهد. لذا برای کاهش هزینه ها استفاده همزمان دیواره ساحلی و بندهای متوالی بررسی گردید و نتایج مدل نشان داد که ترکیب این سازه­ها باعث کاهش چشمگیر هزینه­ها شده است. به منظور ارزیابی عملکرد این سازه­ها، مشخصات سازه های پیشنهادی در مدل HEC-RAS وارد شده و با اجرای مجدد مدل، تاثیر سازه­ها در بهبود شرایط مورد بررسی و تایید قرار گرفت.

Keywords:

ساماندهی رودخانه , کف کنی , کناره شویی , عمق آبشویی , مدل HEC-RAS