بررسی فیتوشیمیایی و ضدباکتریایی اسانس گیاه Ferula gummosa Boiss. در منطقه میقان استان سمنان

باریجه با نام علمی Ferula gummosa Boiss.و نام محلی" باریجه" متعلق به تیره چتریان در شرق، غرب و مرکز ایران مانند استانهای سمنان، خراسان، تهران، اصفهان و فارس پراکنده شده است و به واسطه ترکیبات شیمیایی مختلف نظیر ترپنوئید، کومارین،آروماتیک استر، اسیدها و الکل های ترپنی یکی از مهمترین گیاهان دارویی با خواص ضد میکروبی و باکتری می باشد. در این تحقیق پس از جمع آوری صمغ باریجه در تیرماه ۱۳۹۱ از کوه های میقان در حوالی شاهرود، خشک و سپس ترکیبات موجود در اسانس صمغ باریجه به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر به مدت ۵/۱ ساعت استخراج و شناسایی ترکیبات اسانس توسط دستگاه  GC-MSانجام و اثر ضدمیکروبی اسانس نیز با تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) به روش انتشار دیسک بررسی شد. آنالیز مواد موثره اسانس نشان داد که به ترتیب ترکیب های: بتا-پینن (۸۸/۷۰ درصد)، آلفا-پینن (۰۵/۸ درصد)، بتا-میرسن (۲۹/۲ درصد) و (-) میرتنال (۴۰/۲ درصد) از مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس بوده و میزان حداقل غلظت بازدارندگی اسانس (MIC)، به ترتیب علیه باکتری های استافیلوکوکوس اوروئوس، اشرشیاکلی، شیگلادیسانتری و باسیلوس به ترتیب: ۵/۶۲، ۵/۶۲، ۱۲۵، ۱۲۵ و ۵۰۰ میلی گرم بر سی سی می باشد. تحلیل نتایج حاکی از آن است که صمغ گیاه دارای ظرفیت لازم برای استفاده به عنوان هیدروکربن ترپنی با اثر ضدمیکروبی می باشد.

Keywords:

باریجه (Ferula gummosa Boiss) , اسانس , تقطیر با آب , حداقل غلظت بازدارندگی , ضدباکتری