القاء بافت کالوس و آنالیز مواد موثره اسانس گیاه دارویی . Dracocephalum moldavica L

بادرشبویه با نام علمی L.  Dracocephalum moldavicaگیاهی یکساله، علفی ومعطر از تیره نعناع و بومی آسیای مرکزی است.در این مطالعه تولید بافت کالوس از گیاه بادرشبویه و شناسایی ترکیبات فرار اسانس آن مورد توجه می باشد. بذرهای گیاه پس از ضدعفونی توسط اتانول (۷۰درصد) و هیپوکلریت سدیم (۱۰درصد)، در محیط کشت MS کشت داده شدند. پس از جوانه زنی، لپه گیاهچه های حاصل جدا شده و در محیط های کشت MS حاوی مقادیر مشخصی از ترکیبات هورمونی با غلظت های متفاوت از نفتالن ، استیک اسید و بنزیل آمینوپوزین منتقل شدند. نمونه ها جهت کالوس زایی در اتاقک رشد با شرایط نوری حدود ۲۴۰۰ لوکس با دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی و در دمای ۲۵-۲۴ درجه سانتی گراد قرار داده شدند.پس از ایجاد مقادیر لازم از کالوس، مقدار کالوس بدست آمده توزین و بیشترین کالوس از بین محیط های کشت با ترکیبات هورمونی مختلف جهت استخراج اسانس انتخاب شد. اسانس گیری با استفاده از دستگاه کلونجر و با روش تقطیر با آب انجام شد و مواد موثره آن به وسیله دستگاه GC/MS مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان کالوس بدست آمده از لپه گیاهچه بادرشبویه به میزان هورمون های گیاهی بستگی دارد. حداکثر تولید کالوس در محیط کشت MS حاوی غلظت های ۴ میلی گرم درلیتر نفتالن استیک اسید به همراه ۵/۱ میلی گرم در لیتر بنزیل آمینوپوزین حاصل شد. همچنین نتایج آنالیز اسانس نشان داد که ترکیبات عمده اسانس شامل تیمول (۹/۴۵ درصد)، دکان (۳/۲۶ درصد)، دودکان (۰۳/۷ درصد)و هگزادکانوئیک اسید (۰۸/۷ درصد)می باشد.

Keywords:

اسانس , بادرشبویه , تیمول , کالوس , . Dracocephalum moldavica L