کاربرد سنگ نبشته در معماری مساجد دوره صفویه به عنوان یک رسانه؛ با تکیه بر سنگ نبشته های مسجد میرعمادکاشان

موضوع پژوهش حاضر بررسی کاربرد سنگ نبشته در معماری مسجد میرعمادکاشان از مساجد دوره صفویه به عنوان یک رسانه ]نوشتاری[ توسط حکومت است. در طول تاریخ ایران استفاده از ابزار نوشتار به صورت سنگنبشته به عنوان یک ابزار ارتباطی و اطلاع رسانی جهت بیان اعلانها و دستورات حکومتی وجود داشته است. در این سنگ نبشته ها اطلاعات مهم تاریخی وجود دارد که آن را به عنوان یک منبع مستند برای کسب اطلاع از وضعیت جوامع پیشامدرن مطرح میکند. این سنگ نبشته ها در آن دوره نقش رسانه های دوران امروزی را ایفا می کرده اند که حکومتها برای بیان رویکردهای خود نسبت به بسیاری از مسائل و موضوعات در ارتباط با مردم سرزمین تحت تابعیت خود از آنها استفاده می کرده اند. در دوره حکومت صفویه نیز شاهان صفوی با استفاده از این رسانه ارتباطی به بیان رویکردهای خود در زمینه موضوعات گوناگون می پرداخته اند. پرسشی که این پژوهش مد نظر خود قرار داده این است که سنگ نبشته های مسجد میرعماد کاشان به عنوان یک رسانه چه نوع اطلاعات و پیامهایی را به مخاطبان خود ارائه و اطلاع رسانی میکرده است و این اطلاعات چه اهمیتی در شناخت تاریخی از مجموعه و دیگر مسائل مربوط به آن دارند؟ هدف این پژوهش آن است تا با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و تکیه بر منابع کتابخانه ای کاربرد سنگ نبشته را به عنوان یک رسانه ارتباطی در معماری مسجد میرعماد کاشان از مساجد دوره صفویه مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. یافته ها نشان میدهند سنگ نبشته ها به عنوان رسانه نوشتاری پیرامون موضوعات اجتماعی، اقتصادی و دینی از قبیل تخفیف های مالیاتی برای قشر و شهری خاص و به مناسب تبرک زمان، منع سنتهای مذهبی-اجتماعی، ممنوعیت برخی تفریحات و سرگرمیهای اجتماعی، منع فروش و مصرف مواد مخدر و مسکرات، برانداختن مراکز فساد و فحشا و... از سوی حکومت مورد توجه و استفاده قرار می گرفته است.

Keywords:

نوشتار , سنگ نبشته , مسجد , معماری , کاشان , صفویه.