مطالعه تصویر رویش در سفالینه های زرین فام و مینایی دوران سلجوقی و ایلخانی با رویکرد رمانتیک

از غنی ترین هنرهای دوران سلجوقی می توان به سفالگری و تزئینات آن اشاره کرد که شیوه زرین فام و مینایی (که اساسا ماهیت آن ایرانی است) در آن دوران بسیار حرفه ای انجام می شد و تا دوران ایلخانی به نهایت زیبائی و ارزش بالای خود رسید. با ورود اسلام، به علت آموزه های دینی در باب دوری از تجمل پرستی و اصراف و پرورش ساده زیستی، استفاده از فلزات گران بها، در ساخت ظروف منبع شد و صنعت سفال سازی موردتوجه بیشتری قرار گرفت. نقوش نمادین برگرفته از طبیعت که نماد رویش و سرسبزی هستند، همواره جایگاه قابل توجهی در هنر ایران داشته اند. سوالاتی که در این پژوهش مطرح شده است: چه عواملی در شکل گیری نقوش تزئینی مبتنی بر رویش در سفالینه های دوره سلجوقی و ایلخانی تاثیر گذاشته است. رویش در چه اشکالی در این نقوش ظاهر شده است و ویژگی ها و خصوصیات مشترک و مهم در این نقوش کدام اند؟ هدف آن است که با مطالعه و تحقیق موردی تعدادی از سفالینه های زرین فام و مینایی موزه ملی ایران در دوره یاد شده باتوجه به رویکرد و رمانتیک به تجزیه وتحلیل آن پرداخته شود. در این مطالعه از روش توصیفی - تحلیلی، استفاده شده و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای بوده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که تزئینات بکار رفته در سفالینه های مذکور نشان از خلاقیت، آزادی، تفکر، ذوق و هنر والای سفالگری دارد و اساسا نقوش گیاهی جدای از مضمون و داستان نیست و همواره اسلام نقش اساسی در شکل گیری تفکرات و اندیشه های پیاده شده در نقوش ایفا کرده است.

Keywords:

رویش , سفالینه زرین فام , سفالینه مینایی , سلجوقی , ایلخانی