برهمکنش های فرهنگی حوزه رودخانه زاب کوچک در عصر مس و سنگ / مفرغ،شمال غرب ایران
Publish place: Archaeological Studies، Vol: 13، Issue: 3
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 105
This Paper With 25 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JARCS-13-3_005
تاریخ نمایه سازی: 9 اسفند 1400
Abstract:
حوضه رودخانه از مناطقی است که پژوهش های باستان شناسی در آن به ندرت انجام شده؛ لذا، از توالی فرهنگی آن اطلاعاتی وجود ندارد. در مطالعات شمال غرب تا امروز، گاهنگاری جنوب دریاچه ارومیه مورد توجه بوده؛ اما، کاوش های جدیدی در حوضه زاب، موجب تکمیل دانسته ها و گاهنگاری منطقه شده است. این منطقه، به دلیل هم جواری با مناطق قفقاز جنوبی و شرق آناتولی همچنین شمال بین النهرین، از اهمیت بسیاری در خصوص برهمکنش های فرهنگی برخوردار است و به عنوان یک پل ارتباطی و یا گذرگاه جمعیتی، اهمیت فراوانی در طول تاریخ داشته است. کاوش های حوضه رودخانه زاب، در محوطه های گردآشوان، بروه، برده زرد و آخوران، در راستای شناخت توالی فرهنگی منطقه، طی چهار فصل انجام شد که موجب شناسایی عصر مس و سنگ جدید و دوره های مفرغ گردید. به منظور روشن کردن گاهنگاری منطقه، در این مقاله تلاش شد روند شکل گیری عصر مس و سنگ و مفرغ مطالعه گردد و با تطبیق یافته های فرهنگی این منطقه با مناطق همجوار، بخشی از پرسشهای اساسی را پاسخ دهد؛ از جمله اینکه گاهنگاری مس و سنگ و مفرغ قدیم، میانی و جدید چگونه است؟ لذا به جهت پاسخ به پرسش مذکور، محوطه های پیش گفته کاوش گردید. نتایج به دست آمده، نشانگر سنت سفالین کاهرو در محوطه گردآشوان: حسنلو VIII، بروه: حسنلو VII(Orange painted pottery) در عصر مفرغ قدیم و برده زرد: سنت خابور وحسنلو VIدر مفرغ میانی بود. فرایند گذر از مس و سنگ جدید به مفرغ قدیم در حوضه زاب، بر اساس تپه های گردآشوان و بروه تبیین می گردد. نتایج پژوهش، نشانگر تعاملات فرامنطقه ای از دوره مس و سنگ در منطقه شمال غرب بود. تاکنون، عصر مفرغ قدیم با سنت سفالی یانیق شناخته می شد؛ اما، در کاوش های بروه، گونه ای سفال بومی شناسایی شد که با توجه به انباشت ضخیم و استقرار طولانی مدت آن، نشانگر خاستگاه احتمالی آن در این منطقه است. پژوهش حاضر، بر اساس کاوش های میدانی و مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است و با رویکرد توصیفی- تحلیلی، سعی در تبیین مولفه های فرهنگی حوضه زاب دارد.
Keywords:
Authors
مهناز شریفی
استادیار پژوهشکده باستان شناسی، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :