بررسی تاثیر استفاده از پودر هسته خرما در جیره بر عملکرد، قابلیت هضم، فراسنجههای تخمیر شکمبهای و خونی گوسفند عربی

این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پودر هسته خرما بر عملکرد و هضم پذیری مواد مغذی در گوسفند عربی جهت کاهش قیمت جیره و استفاده ی بهینه از محصولات فرعی کشاورزی انجام شد. در مرحله اول آزمایش، برای تعیین مقدار مناسب استفاده از هسته خرما، از مقادیر ۰، ۵، ۱۰، ۱۵ و۲۰ درصد هسته ی خرما در جیره استفاده شد و با آزمایش هضم برون‎تنی بهترین مقدار مشخص شد. در مرحله دوم از ۱۵ راس بره ی نر عربی با میانگین وزنی ۵±۳۹ کیلوگرم و سن ۱۰ ماه در قالب طرح کاملا تصادفی به مدت ۵۰ روز استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره شاهد و جیرههای حاوی ۵ و ۱۰ درصد هسته خرما (۴ تکرار برای هر تیمار) بودند که از نتایج آزمایشگاهی بدست آمد. در این مرحله قابلیت هضم، مصرف موادمغذی، عملکرد، جمعیت تک یاخته ها، فراسنجه های شکمبه ای و خونی و فراسنجه های هضم و تخمیر دام ها بعد از تغذیه با هسته خرما نیز ارزیابی شدند. درمرحله اول سطوح ۵ و ۱۰ هسته خرما هضمپذیری بالاتری نشان دادند (۰۵/۰P<). ماده خشک مصرفی بره ها در تیمارهای حاوی هسته خرما افزایش یافت، اما قابلیت هضم ماده آلی، ماده خشک و پروتئین خام کاهش یافت (۰۵/۰P<). استفاده از هسته خرما سبب افزایش وزن دام‎ها و بهبود معنیدار ضریب تبدیل خوراک در تیمار ۵ و ۱۰ درصد گردید (۰۵/۰P<). غلظت گلوکزخون تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت. غلظت نیتروژن اوره‎ای خون، کراتینین، تری‎گلیسرید و LDL به طور معنیداری در تیمارهای حاوی هسته خرما کاهش یافت (۰۵/۰P<). با این حال غلظت کلسترول و HDL در تیمار حاوی ۱۰ درصد هسته خرما به طور معنی‎داری افزایش یافت (۰۵/۰P<). جمعیت تک یاخته های شکمبه، نیتروژن آمونیاکی و pH به طور معنیداری در تیمارهای حاوی هسته خرما نسبت به تیمار شاهد کاهش نشان داد (۰۵/۰P<). پتانسیل و نرخ تولید گاز از کنجاله سویا با مایع شکمبه گوسفندان تغذیه شده با جیره‎های آزمایشی و بازده سنتز توده زنده میکروبی و هضم‎پذیری ماده آلی برای تیمار شاهد و PF و توده زنده میکروبی برای تیمار حاوی ۱۰ درصد هسته خرما به طور معنی‎داری افزایش یافت (۰۵/۰P<). همچنین پتانسیل و نرخ تولید گاز کاه گندم با مایع شکمبه گوسفندان تغذیه شده با جیره‎های آزمایشی و توده زنده میکروبی و هضم‎پذیری ماده آلی برای تیمار شاهد و PF و راندمان سنتز توده زنده میکروبی برای تیمار حاوی ۱۰ درصد هسته خرما به طور معنی‎داری افزایش یافت (۰۵/۰P<). بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به دلیل عدم تاثیر منفی هسته خرما بر فراسنجه‎های تخمیر شکمبه‎ای و خونی و بهبود عملکرد حیوان، هسته خرما می‎تواند تا سطح ۱۰ درصد در جیره گوسفندان عربی استفاده شود. بنابراین استفاده از هسته خرما با اثر بر بهبود عملکرد دام ها و وجود منبع بالایی از فیبر، انرژی و اسیدهای چرب، جایگزین قابل قبولی در جیره گوسفندان می باشد.

بررسی تاثیر استفاده از پودر هسته خرما در جیره بر عملکرد، قابلیت هضم، فراسنجههای تخمیر شکمبهای و خونی گوسفند عربی Keywords:

تخمیر شکمبه‎ای , عملکرد , فراسنجه‎های خونی , قابلیت هضم , هسته خرما