ارزیابی عملکرد لاین های امیدبخش سورگوم [Sorghum bicolor (L.) Moench] دو منظوره دانه ای- علوفه ای در زمان های مختلف برداشت

به منظور ارزیابی عملکرد دانه و علوفه در لاین های امیدبخش سورگوم، آزمایشی دو ساله به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج طی سال های زراعی ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان برداشت در چهار سطح (مراحل شیری، خمیری نرم، خمیری سفت و رسیدگی فیزیولوژیکی دانه) و ژنوتیپ های سورگوم دو منظوره دانه ای- علوفه ای در هفت سطح (لاین های امیدبخش KDFGS۴، KDFGS۶، KDFGS۹، KGFGS۱۰، KDFGS۱۶، MDFGS۲ و MDFGS۱) بودند. بیش­ترین و کم­ترین عملکرد دانه (۶۸۴۷ و ۴۰۶۱ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب از لاین های KDFGS۶ و KDFGS۱۶ به­دست آمد، در حالی که بیش­ترین و کم­ترین وزن هزار دانه (۲۷/۳۵ و ۰۳/۲۲ گرم) به ترتیب در لاین های KDFGS۶ و MDFGS۲ ثبت شد. لاین MDFGS۱ بیش­ترین عملکرد علوفه سیلویی (۷۳/۱۰۱ تن در هکتار) را در مرحله خمیری نرم دانه و بیش­ترین عملکرد ماده خشک (۱۳/۳۸ تن در هکتار) را در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک دانه تولید کرد. به­طور کلی، با توجه به نتایج این آزمایش، لاین KDFGS۶ به­عنوان بهترین ژنوتیپ دو منظوره برای تولید دانه- علوفه و لاین MDFGS۱ به­عنوان بهترین ژنوتیپ برای تولید علوفه معرفی می شوند. علاوه بر این، بر اساس درصد ماده خشک مناسب علوفه برای تولید سیلاژ، پیشنهاد می شود علوفه لاین های امیدبخش سورگوم دومنظوره در مرحله خمیری نرم دانه برداشت شود. بنابراین، برداشت علوفه از لاین امیدبخش MDFGS۱ در انتهای مرحله خمیری نرم به­عنوان تیمار برتر این آزمایش برای تولید سیلاژ پیشنهاد می­شود.

Keywords:

پانیکول , تولید سیلاژ , ژنوتیپ , عملکرد دانه , ماده خشک