تحلیل الگوی اندرونی- بیرونی به مثابه نظام پنهان فضایی با استفاده از روش نحو فضا در خانه های اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی در بهبهان

براساس منابع تاریخی و شواهد باستان شناختی، بهبهان واقع در دو مسیر برون منطقه ای خوزستان به فارس و خوزستان به اصفهان بوده است. به دلیل موقعیت سوق الجیشی منطقه از یک سو و قرارگیری بر سر شاهراه ارتباطی بصره به هندوستان، این منطقه به صورت بارانداز و استراحتگاه کاروان های تجاری بوده است. خصوصیت «پل- چهارراه بودن» شهر بهبهان، زندگی ساکنان آن را دارای دو رو کرده است؛ «اندرونی» و «بیرونی». این ویژگی به صورت یکی از مشخصه های فرهنگی مردم این منطقه، خود را در معماری خانه، با استفاده از الگوی «اندرونی- بیرونی» بروز داده است. پژوهش حاضر به تحلیل ساختار فضایی خانه های سنتی در شهر بهبهان می پردازد و در این خصوص از تکنیک نحو فضا استفاده می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل و مقایسه نظام فضایی پنهان خانه های سنتی بهبهان با در نظر گرفتن تاثیر حضور تجار در این شهر و به کمک نرم افزارهای نحو فضا بوده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی از روش های کمی و کیفی است. در بخش تحلیل کمی، از داده های حاصل از نمودارهای توجیهی و نرم افزار، به منظور استخراج یافته ها استفاده شد و درنهایت یافته های به دست آمده به وسیله روش کیفی استدلال منطقی، تجزیه وتحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد که به رغم استفاده از الگوی ثابت «اندرونی- بیرونی» در خانه های بهبهان، بر اساس میزان رفت وآمد اغیار، تفاوت هایی در نظام فضایی و الگوی چیدمان فضا در آن ها، وجود دارد. 

Keywords:

الگوی اندرونی , بیرونی نظام پنهان فضایی نحو فضا خانه های سنتی بهبهان