ارزیابی اثر رژیم آبیاری و قارچ میکوریز آربوسکولار بر برخی صفات زراعی عفران (Crocus sativus L.) در بسترهای کاشت آلی

به­منظور ارزیابی اثر دو جدایه قارچ­ میکوریز آربوسکولار موجود در ریزوسفر زعفران بر برخی صفات زراعی آن در شرایط تنش قطع آبیاری، پژوهشی به­صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات خاک و آب انجام شد. تیمارها شامل رژیم­های آبیاری [آبیاری مطلوب (بدون تنش)، قطع آبیاری در ابتدای فصل رشد و قطع آبیاری در ابتدا و اواسط فصل رشد] به عنوان عامل اصلی، بستر کاشت آلی در سه حالت [عدم مصرف کود آلی، مصرف ورمی کمپوست (۲۰ تن در هکتار) و بیوچار (۱۰ تن در هکتار)] و قارچ میکوریز آربوسکولار در سه سطح [عدم مصرف، جدایه a و جدایه b] به­ عنوان عامل فرعی بودند. یافته­های مولکولی حاکی از آن بود که هر دو جدایه جداسازی شده از ریزوسفر زعفران متعلق به گونه Rhizophagus irregularis بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش رژیم آبیاری با بستر کاشت آلی، بر عملکرد اقتصادی و همچنین برهمکنش رژیم­های آبیاری، بستر­ کاشت آلی و قارچ­ R. irregularis بر تعداد و وزن تر  و خشک برگ، وزن بنه و قطر بنه در گلدان معنی­دار بود. بیشترین عملکرد (۰۶۲/۰ گرم در گلدان) به آبیاری مطلوب به همراه بیوچار تعلق داشت. علاوه بر این، بالاترین تعداد (۱۸۰ عدد) و وزن تر و خشک برگ (۲/۹۰ و ۹۶/۲۳ گرم)، وزن بنه (۶۷/۷ گرم) و قطر بنه (۳۸/۲ سانتی­متر) در گلدان در شرایط آبیاری مطلوب به همراه کاربرد بیوچار و Rhizophagus irregularis isolate b تولید شد. به طورکلی، استفاده از کود بیوچار با Rhizophagus irregularis isolate b بیشترین تاثیر را بر صفات اندازه گیری شده زعفران در رژیم­های مختلف آبیاری داشت. 

Keywords:

بیوچار , شناسایی مولکولی , قطع آبیاری , میکوریز آربوسکولار , ورمی­کمپوست