گذر از »نوسازی پوسته ای« به سمت »نوسازی اصیل«

از آنجا که در نوسازی بافتهای تاریخی با دو بعد اصلی مواجهیم؛ بعد اول، حقیقتی است که دیده نمیشود و بعد دوم، سیما و کالبد که در برابر دیدگان قرار دارد. طرح نوسازی بافتهای تاریخی باید مبنای نظری و چارچوبی داشته باشد که در آن کالبد و ساختاری که دیده میشود همراه با جنبه های فرهنگی- اجتماعی نادیدنی آن، به صورت توامان مورد توجه قرار گیرد. در اکثر پروژه های نوسازی،صرفا به جنبه کالبدی پرداخته شده که نوسازی را به سمت نوسازی پوستهای و مقطعی سوق داده است. پژوهش حاضر به این موضوع میپردازد که چگونه در مداخلات بافتهای تاریخی میتوان به سمت نوسازی اصیل پیش رفت، به طوریکه در نهایت پاسخ به نیازهای جدید شهروندان و حفظ هویت تاریخی شهرها همزمان، مد نظر قرار گیرد. تا از این رهگذر، در ساکنان بافتهای تاریخی حس تعلق ایجاد کرده و از مهاجرت آنان به دلیل برآورده نشدن نیازها جلوگیری شود. به این منظور ابتدا، با روش توصیفی- تحلیلی به مرور یافته های حاصل از ارزیابی بافتهای تاریخی از منظر "نظریه پردازان" و " ترجیحات مردم" پرداخته شده، سنجه های مستخرج از مطالعات که موید دوگانه به ظاهر متضاد »حفظ هویت تاریخی« و »نوسازی« می باشند: »همپیوندی« و »اصالت« مورد تحلیل معناشناختی قرار گرفته اند. نتایج حاکی از آن است که همپیوندی در اقدامات نوسازی بافتهای تاریخی، تقلید صرف از ساخته های کهن، بدون تلاش در جهت معاصرسازی و تطبیق با نیازهای روز میباشد. در حالیکه اصالت به نوسازی عمیق میپردازد، که علاوه بر حفظ هویت تاریخی بافت، نتیجه بهترین پاسخ به واقعیت "اکنون" و "اینجا" است. در نهایت به منظور به کارگیری نتایج در یک نمونه موردی، پروژه نوسازی محورهای مزدوج جوباره اصفهان، که هسته اولیه و جزء محلات ارزشمند و تاریخی اصفهان میباشد با استفاده از یافته های پژوهش ارزیابی شده است.

Keywords:

نوسازی , بافت تاریخی , همپیوندی , اصالت