اثر قرق کوتاه مدت بر تولید چمنزارهای کوهستانی در منطقه زاگرس مرکزی

تغییرات قابل توجهی در پوشش گیاهی و در نتیجه عملکرد اکوسیستم های چمنزار کوهستانی در پاسخ به چرای علفخواران گزارش شده است. با این حال، تاکنون تاثیر قرق علفخواران بر پوشش گیاهی چمنزار های مناطق مرتفع ایران مورد توجه قرار نگرفته است. به منظور بررسی اثر تیمار آزمایشی قرق کوتاه مدت بر تولید چمنزارهای کوهستانی، دو مکان چمنزار در منطقه حفاظت شده سبزکوه واقع در ارتفاعات استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شد. در شروع فصل رویش اول (فروردین ماه) در هر یک از مکان های چمنزار، سه قرق ۱۶ مترمربعی(۲×۸ متر) و داخل هر قرق، سه پلات یک مترمربعی مستقر گردید. به طور مشابه، سه پلات یک مترمربعی خارج از هر قرق مستقر شد (در مجموع ۱۸ پلات قرق و ۱۸ پلات چرا شده). قبل از شروع فصل چرا و در مرحله رشد حداکثر(تیرماه) در سال دوم، زیتوده بالای سطح خاک تمامی پلات ها قطع و وزن خشک زیتوده تولیدی به تفکیک اندام های رویشی و زایشی گونه ها اندازه گیری گردید. در نتیجه قرق، به طور معنی داری تولید کل جامعه گیاهی افزایش و درصد تولید زایشی آن کاهش یافت. تولید گونه های غالب و بلند (مانند orbicularis Carex) در نتیجه قرق افزایش یافت، در صورتی که قرق باعث کاهش تولید گونه های کوتاه و با فراوانی کمتر گردید. اما درصد تولید زایشی اکثر گونه ها (به غیر از گونه غالب) و گروه های گونه ای (به غیر از شبه گندمیان) در نتیجه قرق کاهش یافت. نتایج این مطالعه می تواند در مدیریت اکوسیستم های چمنزار در مناطق کوهستانی و مرتفع کشور مورد استفاده قرار گیرد.

اثر قرق کوتاه مدت بر تولید چمنزارهای کوهستانی در منطقه زاگرس مرکزی Keywords:

: Short-term exclosure , Domestic herbivores , Mountainous meadows , Plant diversity , Vegetative and reproductive biomass , Sabzkouh protected area. , قرق کوتاه مدت , علفخواران اهلی , چمنزار های کوهستانی , تنوع گیاهی , زیتوده رویشی و زایشی , منطقه حفاظت شده