ویژگی های خشک میوه و مغز برخی از رقم ها و نژادگان های بادام شمال غرب ایران

مطالعه تنوع ریخت شناسی نژادگان های بومی بادام با هدف انتخاب و معرفی رقم های جدید اهمیت دارد. در این پژوهش ۳۰ نژادگان بومی جمع آوری شده و شش رقم تجاری بادام از نظر ۲۲ ویژگی کمی و کیفی خشک میوه و مغز ارزیابی شدند. برای ویژگی های وزن خشک میوه، رنگ، استحکام و بازشدن پوسته چوبی، طعم مغز و درصد مغز میان نژادگان ها تنوع بالایی مشاهده گردید. تجزیه خوشه ای بر اساس ویژگی های شاخص، این نژادگان ها را به پنج گروه جدا نمود. نژادگان های ALC۲۰۳، ALC۴۱۳ و رقم های نون پاریل، یلدا و منقا که در خوشه دوم قرار گرفتند، پوست نازک و درصد بالای مغز داشتند که برای مصرف آجیلی اهمیت دارند. در تجزیه به مولفه های اصلی بر اساس میانگین ۱۰ ویژگی شاخص، سه مولفه اصلی اول در مجموع ۷۵/۸۰ % از تنوع ویژگی ها را توجیه کردند، به طوری که در مولفه اصلی اول وزن خشک میوه، ضخامت و استحکام پوسته چوبی و در مولفه اصلی دوم ابعاد خشک میوه و مغز دارای بیشترین سهم در تفکیک نژادگان ها بودند. استحکام پوسته چوبی با ضخامت پوسته و وزن خشک میوه همبستگی مثبت معنی داری داشت. درصد مغز با ضخامت پوسته چوبی و استحکام آن همبستگی منفی، اما با باز شدن پوسته همبستگی مثبت و معنی دار داشت. این نتیجه ها برای گزینش نژادگان های امیدبخش بادام مفید می باشند.

Keywords:

Almond , Cluster analysis , Morphological diversity , Nut , Principal components analysis , بادام , خشک میوه , تجزیه به مولفه های اصلی , تجزیه خوشه ای , تنوع ریخت شناسی