بررسی تاثیر جاذب های آلی و نانو مواد برکاهش انباشت فلزات سنگین در خاک و گیاه، ناشی از آبیاری با پساب صنعتی

    از مهم­ترین مسائلی که بر کیفیت محیط زیست جهان فشار زیادی وارد می آورد، پدیده بیابان زایی و تخریب سرزمین است. آبیاری با پساب می تواند بیشترین تاثیر را بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک بگذارد. فلزات سنگین ازجمله مهم­ترین آلاینده های زیست محیطی به­ شمار می آیند که در پساب های خانگی و صنعتی به مقادیر زیاد یافت می شوند. این فلزات به­ دلیل اثرات فیزیولوژیک آن ها بر روی خاک، گیاه و در نهایت موجودات زنده، حتی در غلظت های بسیار کم نیز حائز اهمیت هستند. در این تحقیق، تاثیر جاذب­ های آلی و مواد نانو بر روی کاهش غلظت فلزات سنگین در خاک و گیاهان گندم که با پساب صنعتی آبیاری می­شوند، مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از لوله ­های پلی اتیلن، گلدان­  های مورد استفاده در این تحقیق تهیه گردید. همچنین فیلترهای خاصی از جنس خاک اره (میکرو خاک اره درخت نراد، نانو خاک اره درخت نراد در سطح ۰/۱ درصد، نانو خاک اره در سطح ۰/۲۵ و ۰/۵۰ درصد)، تهیه گردید. پساب مورد استفاده در این تحقیق از این فیلترها عبور داده و سپس به­ منظور بررسی اثر فیلتر ها بر مقدار فلز روی انباشته شده در گیاه، تعدادی بذر گندم در هر گلدان کاشته شد. در پایان آزمایش، نمونه­ هایی از خاک و گیاه هر گلدان تهیه و غلظت فلز روی موجود در آنها توسط دستگاه جذب اتمی مدل (GBC) اندازه گیری شد. بررسی آماری نتایج و آنالیز داده ها با طرح کاملا تصادفی و مقایسه میانگین ها از طریق آزمون دانکن، با استفاده از نرم ­افزار آماری SPSS ورژن ۲۲ انجام گردید. نتایج نشان داد که تیمار نانو خاک اره در سطح ۰/۵ درصد، بیشترین تاثیر و میکرو خاک اره کمترین تاثیر را در کاهش انباشت فلز روی در خاک و گیاه گندم داشت.  

Keywords:

Industrial waste water , Land degradation , Nano materials , Organic absorbents , Water crisis , Wheat , Zinc metal , بحران آب , پساب صنعتی , تخریب اراضی , جاذب های آلی , فلز روی , گندم , نانو مواد