پذیرش دارویی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به بیمارستان های شریعتی و امام خمینی (ره)

اگرچه پذیرش دارویی، یکی از مهم ترین جنبه های درمان و کنترل بیماری دیابت است، ولی مطالعات مختلف نشان دهنده کم بودن این پذیرش است. از این رو ما به بررسی پذیرش (کمپلیانس) دارویی یک ماهه در نمونه ای از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ و برخی عوامل موثر بر آن پرداختیم. این بررسی یک مطالعه مقطعی با استفاده از پرسشنامه و روش مصاحبه بود که در آن ۲۵۶ نفر بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ (مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان شریعتی و امام خمینی (ره) تهران در نیمه اول سال ۱۳۸۳) از نظر عملکرد دارویی آنها در یک ماه گذشته و همچنین آگاهی بیماران در مورد دیابت و عوارض آن، نگرش آنها در مورد لزوم مصرف دارو، میزان حمایت خانوادگی و دسترسی به دارو مورد ارزیابی قرار گرفتند. در تحقیق انجام پذیرفته، ۲۲۱ نفر (۸۶.۳%) از بیماران مورد مطالعه در طول یک ماه قبل از مصاحبه، پذیرش دارویی برابر یا بیشتر از ۹۰% را ذکر کردند. ارتباط معنی داری بین پذیرش دارویی خوب با سن (P<۰.۰۰۱)، میزان آگاهی از بیماری و عوارض آن (P=۰.۰۱۷)، نگرش بیمار در مورد قابل کنترل بودن دیابت (P=۰.۰۴) و همچنین نگرش بیمار در مورد موثر بودن داروها در کاهش عوارض دیابت (P=۰.۰۰۹) مشاهده شد. ولی ارتباط بین پذیرش دارویی با عواملی از قبیل دسترسی به دارو، حمایت خانوادگی، سطح تحصیلات، وجود بیماری همراه و طول مدت بیماری معنی دار نبود. بالاتر بودن میزان پذیرش دارویی در سن بالای ۴۵ سال، احتمالا به علت افزایش خطر احساس شده (Perceived risk) در این سنین می باشد. این مطالعه نشان داد که آگاهی و نگرش، دو عامل موثر بر عملکرد دارویی هستند. بنابراین افراد کمتر از ۴۵ سال و افرادی که آگاهی کافی در مورد بیماری و عوارض آن ندارند و همچنین افراد دارای نگرش منفی در مورد لزوم مصرف دارو، باید به عنوان گروه هدف در نظر گرفته شوند و با افزایش آگاهی و ایجاد نگرش مثبت برای افزایش پذیرش دارویی آنها اقدام شود.

Keywords:

Medication compliance , Adherence , Diabetes mellitus , پذیرش دارویی , کمپلیانس , دیابت نوع ۲