خوانش سروده «عذاب حلاج» عبدالوهاب بیاتی در پرتو نظریه ساختارگرایی تکوینی گلدمن
Publish place: Journal of the Iranian Association of Arabic Language and Literature، Vol: 18، Issue: 62
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Arabic
View: 163
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IAALL-18-62_007
تاریخ نمایه سازی: 9 خرداد 1401
Abstract:
لوسین گلدمن در نظریه ساختگرایی تکوینی خود ارتباط معنادار ساختار جامعه و ساختار اثر ادبی را بررسی میکند. بهگمان گلدمن، هنرمند با آگاهی ممکن خود که بیشینه آگاهی و آرمان وی است، در برابر ایدئولوژی و آگاهی کاذبی که قدرت مسلط بر جامعه آن را نمایندگیمیکند، وضعیت بغرنجی پیدا میکند و در ساختار جامعه تحولی مسالهدار بر وی عارض میشود. آگاهی ممکن هنرمند میتواند فرافردی و متعلق به طبقهای باشد که هنرمند نماینده آن است. این ساختار اجتماعی با وحدت ارگانیک برقرارشده در میان اجزای اثر ادبی نمود مییابد و منتقد میکوشد این وحدت را در ساختار اثر ادبی اعمال نماید و آن گاه آن را درپیوند با ساختار فراگیر اجتماعی که اثر ادبی محصول آن است، تحلیلکند تا مشخص شود چگونه جهانبینی گروههای اجتماعی به عناصر سازنده جهان ادبی در یک اثر تبدیل میشود. پس از مطالعه شعر «عذاب حلاج» بر اساس نظریه ساختگرایی تکوینی گلدمن و با روش توصیفی- تحلیلی مشخصشد ساختار اجتماعی روزگار بیاتی با ساختار سروده پیوند معناداری دارد. بیاتی در بافت تاریخی عراق نماینده جهانبینی کمونیسم است که آگاهی ممکن طبقه وی بهشمار می رود و این آگاهی ممکن در برابر ایدئولوژی استبدادی و آگاهی کاذب حکومت نوری السعید قرار می گیرد و شاعر را شخصیتی مساله دار میکند. این ساختار تاریخی به اجزای شعر نیز منتقل می گردد؛ لذا حلاج به قهرمانی مسالهدار تبدیل می شود که علیه امیر مستبد و خشکاندیش روزگار برمیآشوبد و با ایدئولوژی کاذب و مطلقگرای حاکم جدالمیکند. دلقک نیز در ساختار شعر، شخصیتی نمادین است که با فاجعه مرگ معشوق خود (نماد مرگ آگاهی آرمانی) روبهرو میشود. بنابراین شاعر و طبقه اجتماعی وی در نقش فاعلی فردی و فرافردی در تکوین ساختار شعر بیاتی بهگونهای معنادار نقش آفرین بودهاند.
Keywords:
Authors
صدیقه اسدی مجره
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
سید رضا میراحمدی
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
صادق عسکری
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
فرهاد رجبی
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :