بررسی تحقیقات خشکسالی در ایران

خشکسالی پدیده طبیعی است که ممکن است در هر ناحیه اقلیمی رخ دهد؛ اما به دلیل اثرگذاری بر بخش اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و زیست محیطی بخصوص در اقلیم های خشک و نیمه خشکی مثل ایران بیشتر موردتوجه بوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی فراوانی، روند زمانی، توزیع مکانی، روش، شاخص های، مقیاس زمانی و بازه زمانی استفاده شده در تحقیقات خشکسالی ۲۰ سال اخیر ایران می باشد. برای این منظور، مقالات پژوهشی منتشرشده و در دسترس از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۷ (تعداد ۳۵۷ ) گردآوری و با روش تحلیل توصیفی محتوا موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مطالعات با شیب تندی تا سال ۱۳۹۱ روندی افزایشی داشته و بعدازآن تعداد تحقیقات کاهش یافته است. ازنظر توزیع جغرافیای در حدود نیمی از مطالعات خشکسالی در سطح استانی انجام پذیرفته است. در تحقیقات موردبررسی بیشتر از روش های آماری بهره گرفته شده و شاخص SPI بیشتر از دیگر شاخص ها ( ۷۰ درصد) مورداستفاده قرارگرفته است. میتوان گفت که تحقیقات خشکسالی ایران بیشتر پایش و آزمودن روش ها را مدنظر قرار داده اند و سازوکارها، اثرگذاری و آسیب پذیری از این پدیده را کمتر بررسی نموده اند.

Keywords:

خشکسالی , SPI , تحلیل توصیفی محتوا , ایران