مطالعه ترجمه کلیله ودمنه بهرام شاهی بر اساس نظریه نظام چندگانه اون زهر

کلیله ودمنه بهرام­ شاهی، با واسطه یک زبان میانجی به فارسی ترجمه شده است، بااین حال تطابق جنبه ­های تعلیمی و دینی آن با فرهنگ ایران در قرن ششم قابل توجه و معنی­ دار است. این نکته زمینه ­ای برای بررسی این اثر بر اساس نظریه «نظام چندگانه اون زهر» و «روش گیدئون توری» به دست می ­دهد. طبق این روش در گام نخست پاره ­ای از بن­ مایه ­های مشترک متن با فرهنگ مقصد استخراج و ریشه ­یابی شده، در گام دوم نقشه­ نگاری بخشی از متن مقصد روی معادل آن در زبان مبدا صورت گرفته و در گام سوم استراتژی ­های به کاررفته در ترجمه طبقه بندی شده است. یافته ­های پژوهش در گام نخست نشان می ­دهد بن­ مایه ­های حکایت­ های کلیله ودمنه (چه در بعد جهانی، چه با سرچشمه ایرانی یا هندی) در بین ادیان آسیایی و اقوام شرقی مشترک اند و از ارزش ­های دینی و اخلاقی به شمار می­ روند. در گام دوم نقشه ­نگاری حکایت «مرغ باران و وکیل دریا» روی حکایت مشابه آن در پنچاتنترا به مطالعه تطبیقی «سیمرغ» و «گرودا» انجامید و خاستگاه مشترک این دو پرنده اسطوره ­ای را نشان داد. در گام سوم استراتژی­ های ترجمه شامل حذف، تغییر و جایگزینی و افزایش تبیین و نشان داده شد مترجم چگونه با استفاده از این شیوه­ ها بین فرهنگ مبدا (متن اصلی) و فرهنگ مقصد تعادل به وجود آورده است. این پژوهش نشان می­ دهد آنچه در ترجمه نصرالله منشی نقش محوری و مرکزی دارد، فرهنگ مقصد است و مترجم با تمرکز بر آن، عناصر فرهنگی را انتقال داده و در این میان با افزایش عناصر ایدئولوژیک به متن، آن را به گفتمان غالب نزدیک تر کرده است.

مطالعه ترجمه کلیله ودمنه بهرام شاهی بر اساس نظریه نظام چندگانه اون زهر Keywords:

ترجمه ادبی , نظریه نظام چندگانه , اون زهر , گیدئون توری , کلیله ودمنه , نصرالله منشی