طراحی فضای شهری در راستای ارتقا کیفیت زندگی شهری

ایجاد امنیت از طریق طراحی کالبدی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقای کیفیت زندگی است که می تواند نقش بسزایی در ایمن سازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور در نوشتار حاضر تلاش شده است این پرسش پاسخ داده شود که آیا ایجاد امنیت در فضاهای شهری باعث ارتقای کیفیت زندگی می شود "کیفیت" یکی از مفاهیم محوری دانش و حرفه طراحی شهری بوده و طبیعتا از اهمیت نظری و عملی فراوانی برخوردار است. گذشته از اهمیت نظری، به واسطه بحران کیفیت که در حال حاضر بیشتر محیط های شهری در ایران با آن مواجه اند، مبحث کیفیت از نظر عملی نیز به یکی از پرسش های جدی بدل گردیده است. بسیاری از مسوولین، دانشگاهیان و طراحان شهری حرفه ای به شکل فزاینده ای نگرانی خود را در مورد نبود طراحی شهری واجد کیفیت مطلوب در کشور ابراز نموده اند؛ با این وجود، به واسطه ماهیت چند پهلو و فرار مفهوم "کیفیت"، اتفاق نظر قابل ملاحظه ای در دیدگاه های مطرح شده به چشم نمی خورد. چنین به نظر می رسد که برای ایجاد فهم مشترک از مقوله "کیفیت طراحی شهری" به روشنگری و بسط نظری این مفهوم نیاز است.هدف از این نوشتار، تحقیق در مورد مفهوم "کیفیت طراحی شهری"، تدوین یک چارچوب نظری جهت تبیین مفهوم مزبور و بازشناسی و معرفی مولفه های سازنده آن است. این نوشتار از پنج بخش عمده تشکیل می شود. نخست، مفهوم "کیفیت" از نقطه نظر ریشه شناسی واژه مورد بحث قرار می گیرد. سپس، این مفهوم از نظر "حالت وجودی" بررسی خواهد شد. آن گاه، مروری بر ادبیات مرتبط با موضوع طراحی شهری "خوب" و کیفیت های وابسته به آن ارایه خواهد شد. در ضمن، تعدادی از چک لیست های مورد استفاده عملی توسط هیات های بازبینی طراحی شهری از نظر معیارهای به کار گرفته شده مورد بررسی قرار گرفته، نتایج گزارش می گردد.

Keywords:

طراحی فضای شهری , کیفیت زندگی , زیباسازی