ارزیابی برخی صفات مورفولوژیک به عنوان معیارهای انتخاب در اصلاح گندم نان

به منظور ارزیابی و تعیین موثرترین صفات در بهبود عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان، آزمایشی بر روی ۵۶۷ ژنوتیپ صورت گرفت. بدین ترتیب که ژنوتیپ ها همراه با شاهد های کرج ۱ و سرداری در یک طرح آگمنتد (Augmented design) با دو تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه همبستگی نشان دهنده همبستگی مثبت و معنی دار اکثر صفات با عملکرد دانه گیاه بود. رگرسیون گام به گام نشان داد که هفت صفت عملکرد دانه: سنبله، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت گیاه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در گیاه،تعداد دانه در سنبله و طول سنبله وارد مدل شده و در مجموع ۹۹ درصد از تغییرات عملکرد دانه در گیاه را توجیه می کنند. با انجام تجزیه علیت مشخص شد که صفات تعداد دانه در گیاه، عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد دانه گیاه دارند. بنابراین از نتایج تجزیه های آماری استنباط می شود که انتخاب غیر مستقیم برای این صفات در شرایط آبیاری متداول باعث بهبود صفت عملکرد دانه گیاه خواهد شد.

Keywords:

Bread wheat , Indirect selection , ۱۰۰۰ kernel weight , Harvest index , Grain no./plant , Grain yield , غیر مستقیم , وزن هزاردانه , شاخص برداشت , تعداد دانه در گیاه و عملکرد دانه