اثر میزان آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و انتقال مجدد ماده خشک ذرت رقم سینگل کراس ۲۶۰

مدیریت مصرف نیتروژن در شرایط کمبود آب یکی از عوامل مهم در بهبود عملکرد ذرت می باشد.به منظور ارزیابی اثر محدودیت آب و مصرف کود نیتروژن بر محتوای کلروفیل، کاروتنوئیدها، عملکرد دانه و اجزای عملکرد و سهم انتقال مجدد ماده خشک در ذرت رقم سینگل کراس ۲۶۰، آزمایشی در دو سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی شیراز انجام شد. طرح آزمایشی مورد استفاده کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار بود. عامل اصلی شامل چهار سطح آبیاری پس از ۴۰،۲۰، ۶۰ و۸۰ درصد تخلیه رطوبتی آب قابل استفاده در خاک و عامل فرعی شامل چهار سطح نیتروژن ( ۱۵۰، ۲۰۰، ۲۵۰ و۳۰۰ کیلوگرم در هکتار ) بودند. نتایج نشان داد که تیمار آبیاری در تخلیه رطوبتی ۲۰ درصد، دارای بیشترین عملکرد دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، شاخص کلروفیل و محتوی کلروفیل a وb نسبت به سایر تیمارها بود. بیشترین سهم انتقال مجدد ماده خشک ساقه و برگ به دانه در تیمار آبیاری در ۸۰ درصد تخلیه رطوبتی و سطح کودی ۳۰۰ کیلوگرم در هکتار و کمترین مقدار آن در تیمار آبیاری در ۲۰درصد تخلیه رطوبتی و تیمار کودی ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. بیشترین مقدار کاروتنوئیدها نیز مربوط به تیمار آبیاری در ۸۰ درصد تخلیه رطوبتی و کمترین مقدار مربوط به تیمار تخلیه رطوبتی آبیاری در ۲۰ درصد تخلیه رطوبتی بود. نتایج کلی این آزمایش نشان داد که مصرف کود نیتروژن کلیه صفات گیاهی ذرت را در تیمارهای آبیاری افزایش داد، هرچند بین تیمار کودی ۲۵۰ و ۳۰۰ کیلو گرم در هکتار تفاوت معنی داری مشاهده نشد. مصرف کود نیتروژن باعث تخفیف اثر سوء کمبود آب گردید و سطح کودی ۲۵۰ کیلوگرم نیتروژن در تمام سطوح تخلیه رطوبتی، بیشترین اثر مثبت را داشت. افزایش مصرف کود نیتروژن در هر سطح از تخلیه رطوبتی باعت افزایش سهم انتقال مجدد ماده خشک گردید وبیشترین سهم انتقال مجدد در بالاترین میزان کود نیتروژن به همراه بالاترین سطح تخلیه رطوبتی به دست آمد. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که مصرف کود نیتروژن از طریق افزایش سهم انتقال مجدد ماده خشک، باعث رفع اثر سوء تنش کمبود آب در ذرت سینگل کراس ۲۶۰ می شود.

Keywords:

Chlorophyll content , Harvest index , Maize , Moisture depletion and Nitrogen fertilizer , تخلیه رطوبتی , ذرت , شاخص برداشت , کود نیتروژن و محتوای کلروفیل.