دلایل ساخت قبه الصخره توسط عبدالملک بن مروان

قبه الصخره، یکی از قدیمی­ترین بناهای تاریخی برجای مانده از دوره امویان است که در سال ۶۶ هجری به دستور عبدالملک بن مروان (متوفای ۸۶ه.ق) ساخته شد. مشهور است که هدف اصلی عبدالملک برای ساختن گنبد بر روی صخره شریفه، جلوگیری از تماس مردمان شام و مصر با عبدالله ­بن ­زبیر بود که در مکه حکومت می­کرد و مردم را به بیعت با خود فرا می­خواند. پژوهش حاضر نشان می­دهد که عبدالملک برای ساخت قبه الصخره، علاوه بر دلیل یادشده، انگیزه­های دیگری نیز داشته است؛ از جمله: جلب قلوب یهودیان شام، مقابله با تفوق تمدنی فرهنگی رومیان مسیحی، زنده نگه داشتن حادثه معراج پیامبرs، محافظت از صخره در برابر تغییرات جوی و به یادگار نهادن اثری از دوران حکومتداری خویش، می­توانند دلایلی موجه برای این کار دانسته شوند. این مقاله درصدد است با رویکرد توصیفی تحلیلی، دلایل و انگیزه­های عبدالملک از ساختن قبه الصخره را بررسی کند و آنها را به بوته نقد بنشاند.

Keywords:

عبدالملک بن مروان , قبه الصخره , قدس شریف , عبدالله بن زبیر