امکان سنجی تاثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری

مقدمه: گردشگری در قالب الگوهای فضایی در حال گسترش است که گردشگری عشایری نیز یکی از این الگوها است. توسعه گردشگری در هر الگوی فضایی می­تواند تاثیرات و پیامدهای خاص خود را داشته باشد. کشور ایران با توجه به برخورداری از تنوع عشایری، از ظرفیت قابل توجه­ای در زمینه توسعه گردشگری برخوردار است. هدف پژوهش: هدف این تحقیق، امکان­سنجی تاثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری است. روش­شناسی پژوهش: روش تحقیق-توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و جز تحقیقات کمی-ژرف­نگر است. جامعه آماری تحقیق را  افراد علمی و اجرایی(کارشناسان) مرتبط با موضوع تشکیل می­دهند. با توجه به اینکه آمار دقیقی از جامعه آماری در دسترس نیست، حجم نمونه را ۲۰۰ نفر از  افراد علمی و اجرایی تشکیل داده­اند. ابزار گردآوری داده­ها، پرسش نامه بوده است که روایی آن از طریق نخبگان  انجام و پایایی آن نیز از طریق آلفای ضریب کرونباخ برابر با ۸۱/۰ محاسبه و تایید شد. نمونه گیری نیز به صورت هدفمند انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش را منطقه تحت پوشش عشایر بختیاری شامل استان­های چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان تشکیل داده­اند. یافته­ها و بحث: یافته­ها نشان می­دهد که سه شاخص اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در سطح کمتر از ۰۵/۰ معنادار هستند. اختلاف میانگین شاخص اقتصادی(۲۸/۱) و شاخص اجتماعی (۲۴/۱) نشان می­دهد که تاثیر گردشگری از نظر این دو شاخص در جامعه عشایری می­تواند مثبت باشد، اما از نظر شاخص زیست محیطی (۱۰۱/۱-)، نوع تاثیرگذاری آن منفی است. نتیجه رگرسیون نیز تایید نمود که توسعه گردشگری می­تواند ۴۲ درصد در ارتقاء، ظرفیت­های موجود عشایری  موثر باشد. همچنین همبستگی پیرسون از وجود رابطه معنادار بین شاخص­های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری اشاره دارد که با توجه به ضریب همبستگی، بین دو شاخص اقتصادی و اجتماعی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. نتایج: نتیجه از وجود رابطه میان توسعه گردشگری و ارتقاء ظرفیت­های عشایری اشاره دارد. توسعه گردشگری می­تواند به بهبود برخی شاخص­های توسعه در جامعه عشایر منجر شود. آنچه در این زمینه مهم است مدیریت بهینه در راستای کاهش اثرات زیست محیطی گردشگری بر زیست بوم عشایر بختیاری است.

Keywords:

امکان سنجی , توسعه گردشگری , عشایر بختیاری