تاثیر افزودن کاه برنج و بایوچار آن بر غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف در خاک

با توجه به کمبود مواد آلی در اغلب خاکهای ایران، مصرف انواع مواد آلی در خاک ضروری به نظر میرسد. استفاده از کل بقایا بصورت خام و هم بصورت بایوچار می تواند موجب افزایش مواد آلی و عناصر غذایی خاک در طی سالهای آتی گردد. بنابراین استفاده از زیست توده گیاهی و بایوچار تهیه شده از این مواد اولیه ارزان قیمت و نسبتا فراوان مانند کاه برنج و بایوچار آن (بعنوان کود آلی و حاوی عناصر معدنی) علی الخصوص در سطوح بالاتر، بدلیل سطح ویژه بالا، بار سطحی منفی و تخلخل زیاد و کربن پایدار که دارد، می تواند باعث بهبود و افزایش خواص شیمیایی خاک از جمله pH ، EC ، CEC و کربن آلی شود و منجر به حفظ و افزایش ماده آلی و عناصر غذایی در دسترس خاک (از جمله K ، P ، N ) شده و از تلفات آنها جلوگیری کند، در نتیجه عناصر غذایی خاک را برای سالیان طولانی نگه می دارد و باعث افزایش بهره وری کود مصرفی خواهد شد. بنابراین پژوهش مزرعه ای حاضر با هدف بررسی تاثیر افزودن کاه برنج و بایوچار آن بر غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف در خاک، در یک قطعه زمین شالیزاری به مساحت تقریبی ۱۰۰۰ مترمربع از اراضی دانشگاهعلوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ۱۳۹۹ اجرا گردید. در این مطالعه، رقم برنج مورد کشت، طارم بود و طرح بصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در نه تیمار و سه تکرار جمعا به تعداد ۲۷ عدد کرت ( ۲×۲ ) اجرا شد. تیمارها شامل: فاکتور اول: کاه برنج و بایوچار آن، فاکتور دوم: سه سطح کاه برنج ( ۰ و ۲ و ۴ تن در هکتار) و فاکتور سوم: سه سطح بایوچار کاه برنج ( ۰ و ۱ و ۲ تن درهکتار) و درمجموع نه تیمار بود. در این پژوهش، نتایج حاکی از تاثیر مثبت افزودن بایوچار کاه برنج به تنهایی و در ترکیب با کاه برنج، بر غلظت برخی عناصر پرمصرف خاک است. که با افزایش سطوح کاربرد کاه برنج و بایوچار آن نیتروژن کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک افزایش پیدا کرد که بیشترین میزان نیتروژن کل ( ۲۰۷۵ / ۰ درصد)، فسفر قابل جذب ( ۸۳۴ / ۱۷ میلیگرم بر کیلوگرم) و پتاسیم قابل جذب خاک ( ۶۸ / ۱۸۹ میلیگرم بر کیلوگرم) در تیمار ۲ تن در هکتار بایوچار کاه برنج + ۴ تن در هکتار کاه برنج ( B۲T۲ ) و کمترین میزان نیتروژن کل ۱۵۳۹ / ۰ درصد(، فسفر قابل جذب ) ۷۵۹ / ۴ میلی گرم بر کیلوگرم ( و پتاسیم قابل جذب ) ۱۸ / ۱۴۴ یلیگرم بر کیلوگرم)در تیمار شاهد بدون کاربرد کاه برنج و بایوچار آن ( B۰T۰ ) مشاهده شد.

Keywords:

بایوچار , عناصرغذایی , کاه , موادآلی , نیتروژن , فسفر , پتاسیم