کیفیت خواب رانندگان حرفه ای در ایران و عوامل موثر بر آن

مقدمه: با وجود توسعه حمل و نقل جاده ای در ایران، خطر تصادفات و مرگ و میر ناشی از آن در دهه های اخیر در حال افزایش است. سالانه بیش از ۲۲ هزار نفر در ایران بر اثر تصادفات جاده ای جان خود را از دست می دهند. تعداد زیادی از این تصادفات ، ناشی از کیفیت خواب نامناسب رانندگان حرفه ای است. از مهمترین عواقب کیفیت خواب نامطلوب در رانندگان، کاهش میزان کارآیی آنان است. این مطالعه جهت بررسی کیفیت خواب در رانندگان حرفه ای و عوامل موثر بر آن طراحی شده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی بوده و در سال ۱۳۹۰ انجام شده است. ۱۵۰۰ نفر از رانندگانی که به کلاس های آموزش رانندگان مراجعه می کردند، انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه ای شامل اطلاعات شخصی و شغلی و برای بررسی کیفیت خواب از پرسشنامه پیتزبورگ (PSQI) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری T-test،Chi-square و رگرسیون لجستیک با نرم افزار SPSS۱۱.۵ تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی رانندگان ۴/۹±۶۶/۳۶ سال و میانگین ساعات کار روزانه ۵/۲±۳/۹ بود. حدود ۲۴% رانندگان ، سابقه مصرف سیگار را گزارش کردند. ۴/۱۴% رضایت شغلی نامطلوب داشتند و ۱/۳۰%، به صورت چرخشی رانندگی می کردند. میانگین نمره پیتزبورگ ۷۵/۲±۵۷/۵ بوده و ۳/۶۲%، نمره بالاتر از ۵ داشتند. رگرسیون لجستیک نشان داد که مصرف سیگار، رضایت شغلی ، کار چرخشی و تعداد ساعات کار در روز مهمترین فاکتورهای موثر بر کیفیت خواب رانندگان می باشند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که شیوع کیفیت خواب نامناسب در رانندگان حرفه ای ایران بالاست.

Keywords:

Sleep Quality , Professional Drivers , Pittsburg Sleep Quality Index , کیفیت خواب , رانندگان حرفه ای , شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ