اثر بیوپرایمینگ بر جوانه زنی و رشد اولیه بذر سویا (Glycine max L.) تحت شرایط تنش شوری

در راستای توسعه رویکردهای زیستی و کم هزینه و استراتژی های گسترده ای برای کاهش اثرات سمی تنش شوری بر تولید محصولات کشاورزی، همچنین ارائه راهبرد کوتاه مدت مطلوب برای مدیریت تنش شوری، این پژوهش با هدف بررسی اثر ریزوباکتری های محرک رشد گیاهی بر شاخص های جوانه زنی و رشد بذر سویا در سطوح مختلف شوری اجرا گردید. تاثیر باکتری های محرک رشد (PGRB) بر مقاومت به شوری سویا (Williams) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی (فاکتورهای آزمایش شامل تلقیح باکتری (A۰)(A: بدون تلقیح باکتری (شاهد)؛ A۱: تلقیح بذر با باکتری ازتوباکتر کروکوکوم؛ A۲: تلقیح بذر با باکتری آزسپریلوم لیپوفوروم؛ A۳تلقیح بذر با ترکیب دو باکتری)؛ شرایط محیطی (B۰) (B: عدم تنش (شاهد)؛ B۱: شوری متوسط ۷/۵dS/m NaCl ؛ B۲شوری شدید ۱۵dS/m NaCl) در چهار تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بررسی شد. بعد از مدت ۲ ساعت تلقیح بذرهای سویا با باکتری ؛ بذرهای تلقیح شده و شاهد در کاغذ واتمن کشت شدند و در اتاقک رشد با درجه حرارت ۲۰ درجه سانتی گراد قرار گرفتند. بعد از جوانه زنی بذرها در ژرمیناتور، سطوح مختلف شوری اعمال شد. پس از گذشت ۱۰ روز شاخص های درصد و سرعت جوانه زنی، طول گیاهچه و طول محور زیرلپه محاسبه شدند. با افزایش سطح شوری شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه سویا کاهش یافت. بیشترین میزان کاهش نسبت به شاهد در سطوح شوری ۷/۵dS/m و ۱۵/۰dS/m به ترتیب برای درصد جوانه زنی ۱۱ و ۲۷ درصد، سرعت جوانه زنی ۱۵ و ۳۲ درصد، طول ریشه چه ۱۴ و ۲۸ و طول محور زیرلپه ۱۰ و ۲۷ درصد به دست آمد. بذرهای تیمار شده با ترکیب دو باکتری توانستند شرایط تنش شوری را بهتر تحمل کنند. بیوپرایمینگ بذر با باکتری های ازتوباکتر و آزوسپیریلوم موجب افزایش درصد جوانه زنی (۲۴ و ۲۱) و سرعت جوانه زنی (۲/۱۴ و ۲/۰۹ برابر)، طول ریشه چه (۲۴ و ۲۱ درصد) و طول محور زیر لپه ی (۳۷ و ۳۳ درصد) نسبت به شاهد همان سطح شده است. بیوپرایمینگ بذرهای سویا با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به صورت ترکیبی، نه تنها موجب افزایش خصوصیات جوانه زنی و رویشی گیاه چه های سویا شده، بلکه خسارات ناشی از تنش شوری متوسط را نیز کاهش داده است.

Keywords:

بیوپرایمینگ , تنش شوری , سویا , کیفیت جوانه زنی