تاثیر آلاینده نفتی فنانترن بر ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی

وتیور گیاهی از تیره گندمیان است که به دلیل مقاومت بالا، سازگاری با محیط زیست و قابلیت بالای جذب آلودگی ها، می تواند در فرآیندهای حذف آلاینده های محیطی مورد استفاده قرار گیرد. از بین ترکیبات نفتی، هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای به دلیل پایدار بودن در محیط به عنوان آلوده کنندگان اولیه شناخته شده اند. فنانترن معمولا بیش ترین غلظت و آلاینده ترین در بین ترکیبات آروماتیک نفتی می باشد. در این پژوهش، گیاه وتیور در گلدان با غلظت های فنانترن صفر (کنترل منفی)، صفر با استون (کنترل مثبت)، ۲۵۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۴۰۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک خاک کاشته شد و اثرات فیزیولوژیک آن مورد بررسی قرار گرفت. در بالاترین غلظت فنانترن میزان کلروفیل و کاروتنوئید به ترتیب ۲۰ درصد و ۲۱ درصد کاهش ولی ترکیبات فنولی، پرولین و فعالیت آنتی اکسیدانی افزایش یافت. وزن ریشه و بخش هوایی در غلظت ۲۵۰ میلی گرم فنانترن، کاهش معنی داری نسبت به شاهد داشت اما در غلظت های بعدی، شیب کاهشی آن کمتر شد. طول ریشه و حجم ریشه نیز روند کاهشی را نشان داد. چون فنانترن در ریشه انباشته شده است، لذا کاهش رشد بیشتری را نسبت به اندام هوایی نشان می دهد. حداکثر تجمع فنانترن در ریشه گیاه وتیور، ۵۱۹ میلی­گرم بر کیلوگرم در حداکثر غلظت فنانترن (۴۰۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک خاک) مشاهده شد. با توجه به مقاومت وتیور به غلظت های بالای فنانترن و تجمع در ریشه آن، می تواند به عنوان گزینه بسیار مناسبی برای فرآیند گیاه پالایی ترکیبات نفتی به کار برده شود.

Keywords:

Petroleum pollution , Physiological effects , Phytoremediation , Aromatic hydrocarbons , Poaceae , آلودگی نفتی , اثرات فیزیولوژیک , گیاه پالایی , هیدروکربن های آروماتیک , گندمیان