زیست شناسی سوسک چوبخوار Melanophila (= Trachypteris) picta (Col.: Buprestidae) در کرج

سوسک چوبخوار Melanophila picta یکی از مهم ترین آفات درختان صنوبر در کرج می باشد. طی سال های ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۴ زیست شناسی و دشمنان طبیعی این آفت در مجتمع تحقیقاتی منطقه ی البرز کرج و حومه آن، با نمونه برداری منظم هفتگی از تنه درختان آلوده، پرورش حشره روی تنه درختان سرپا و نیز روی ساقه های قطع شده صنوبر در شرایط کنترل شده بررسی گردید. در منطقه کرج، حشرات کامل از دهه دوم اردیبهشت ماه در طبیعت ظاهر شدند و خروج آن ها تا دهه اول تیرماه ادامه یافت. نقطه اوج ظهور این حشرات در هفته دوم خرداد ماه اتفاق افتاد. حشرات ماده پس از جفتگیری، در شیارها و لابلای جوانه‎های موجود روی تنه به دفعات مختلف تخم ریزی نمودند. هر حشره ماده به طور متوسط۳۰/۵۶ ± ۰۸/۱۰۸ عدد تخم گذاشت. میانگین دوره تخم گذاری ۰۲/۷ ± ۲۹/۱۵ روز و دوره انکوباسیون تخم ها به طور متوسط ۲۱/۱ ± ۱۴/۷ روز طول کشید. لارو های جوان (Neonate) از محل اتصال تخم به پوست تنه درخت، نفوذ نموده و از زیر پوست و لایه زاینده تغذیه کردند. این لاروها با ادامه تغذیه در ناحیه برون چوب، دالا ن هایی حداکثر به طول ۱۰ سانتی متر ایجاد نمودند. سوسک های چوبخوار صنوبر زمستان را به صورت لاروهای سنین بالا و به حالت غیر فعال در دالان های لاروی سپری کردند. لارو ها اوایل بهار سال بعد مجددا فعال شده، شروع به تغذیه نمودند. پیش شفیره ها از اواخر فروردین و اولین شفیره ها از اواخر فروردین ماه یا اوایل اردیبهشت درون اطاقک شفیرگی دیده شدند. شفیره ها به طور متوسط بعد از ۶ ± ۱۸/۱۵ روز به حشره کامل تبدیل شدند. این آفت در شرایط آب و هوایی کرج یک نسل در سال ایجاد نمود. نسبت جنسی حشرات ماده به نر ۱۴/۱ به ۱ تعیین شد. در این بررسی ۴ گونه زنبور پارازیتوئید متعلق به خانواده های Encyrtidae، Braconidae، Ichneumonidae، Chalcididae و یک گونه مورچه شکارگر تحت نام علمی Lasius alinus جمع‎آوری گردید. درصد پارازیته شدن لارو های آفت توسط هر یک از زنبورهای خانواده Braconidae و Ichneumonidae در سال ۱۳۷۴ به ترتیب ۲۱/۴ و ۷۲/۱۷ تعیین شد.

Keywords:

Poplar (populus) , Melanophila (Trachypteris) picta , biology , Damage , natural enemies , Predators , parasitoids