بررسی اثرات زیرکشندگی حشره کش ایمیداکلوپراید روی پارامترهای جدول زیستی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae)

با توجه به اهمیتی که کاربرد آفت کش های جدید و ایمن تر در مدیریت تلفیقی آفات دارند، اثرات حشره کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae) مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایشات اثرات زیرکشندگی این حشره کش روی پارامتر های تولید مثلی بررسی شد. آزمایش ها در شرایط دمایی ۱±۲۵ درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی ۵ ± ۷۰ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی انجام شد. برای تعیین پارامترهای تولیدمثلی از دیسک های برگی گیاه خیار که درون پتری هایی به قطر ۵/۵ سانتی متر قرار داشتند استفاده شد. یک عدد حشره کامل تازه ظاهر شده بر روی سطح پشتی دیسک های برگی که در غلظت توصیه شده محلول سمی ایمیداکلوپراید غوطه ور شده بود، رهاسازی شد و با ایجاد جدول زندگی باروری از داده های بدست آمده، برآوردی از پارامترهای تولید مثلی بدست آمد. حداکثر طول عمر حشرات کامل شته جالیز در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید، به ترتیب ۱۶ و ۴ روز بود. امید زندگی حشرات کامل در اولین روز ظهور در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید به ترتیب ۳۰/۴ و ۲۵/۲ بدست آمد. نرخ تکثیر ناخالص یا میانگین تعداد کل نتاج ماده حاصل از یک ماده که تا آخرین روز زندگی کرده باشد، در تیمار ایمیداکلوپراید ۹۷/۳ نتاج ماده بود که نسبت به شاهد (۱۳/۴۹) به طور قابل ملاحظه ای کاهش نشان داد. نرخ خالص تولید مثل (R۰) که تعداد نتاج ماده جایگزین شده بازای هر فرد در یک نسل می باشد، در شاهد و تیمار مذکور بترتیب ۵۲/۱۳ و ۴۵/۱ نتاج ماده بازاء هر فرد برآورد شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت که نرخ رشد جمعیت بازاء هر فرد در یک روز می باشد، در تیمار های شاهد و ایمیداکلوپراید، به ترتیب ۲۶/۰ و ۰۵/۰ تخمین زده شد که نشان داد در تیمار ایمیداکلوپراید به میزان ۸۱% کاهش پیدا کرده است. نتایج فوق بیانگر اثر قاطع حشره کش مذکور بر روی پارامتر های تولید مثلی شته جالیز و در نتیجه کنترل موثر این آفت کش روی آفت مذکور می باشد.

Keywords:

شته جالیز , ایمیداکلوپراید , جدول زیستی , اثرات زیر کشندگی