ارزیابی شخصیت دیوانه (ساده و نادان) و عاقل (زرنگ و رند) در قصه های عامیانه بختیاری abstract
قصه ها علاوه بر جنبه سرگرمی، ابزاری هستند که از طریق آن ها ناقلان و روایان می کوشند نگرش خود را درباره مسائل مختلف زندگی، در جامعه هدف نهادینه کنند؛ بنابراین با بررسی آن ها، می توان به این نگرش ها و
ارزیابی ها دست یافت. بر این اساس در این مقاله، کوشیده شده است تا نگرش به
شخصیت دیوانه و عاقل و
ارزیابی از آنان در
قصه های عامیانه رایج در
فرهنگ بختیاری با روش اسنادی بررسی شود. در
فرهنگ بختیاری سه روایت درباره
شخصیت عاقل و دیوانه در نقش برادر وجود دارد که نتایج بررسی آن ها نشان می دهد در این روایت ها، سه گفتمان با
ارزیابی متفاوت از
شخصیت عاقل و دیوانه ارائه شده است: در روایت و گفتمان اول،
شخصیت دیوانه برخلاف شخصیت عاقل، فردی به تصویر کشیده شده است که ضرر مالی و جانی به اطرافیان خود می زند؛ بنابراین
ارزیابی از او منفی است؛ اما در روایت دوم، این اندیشه محوری بازنمایی شده است که برادر دیوانه، سرنوشت خاص خود را دارد و بر این اساس، می تواند زندگی خیلی بهتری از
شخصیت عاقل داشته باشد. روایت سوم مبتنی بر این اندیشه است که برادر دیوانه با وجود ضررهای مالی و جانی که ایجاد می کند، حرکات از روی دیوانگی او، می تواند در بخش های مختلف زندگی یارگر افراد عاقل باشد؛ بنابراین باید به حمایت از وی پرداخت.