پوشینه دارسازی گلوکز و ارزیابی اثر آن بر مصرف ماده خشک و تولید شیر گاوهای تازه زای هلشتاین

سابقه و هدف: افزایش گلوکز در روده کوچک ممکن است برای بهبود وضعیت فیزیولوژیکی گاوهای شیری موثر باشد و چنین فرض می شود که تامین گلوکز در پساشکمبه سبب افزایش تامین گلوکز کل بدن می شود و سپس عملکرد کبد گاوهای شیری را در طی دوره ی انتقال بهبود می دهد. هدف آزمایش حاضر ساخت یک منبع گلوکز عبوری و ارزیابی اثر آن بر تولید شیر و ترکیب شیر و مصرف ماده خشک گاو شیری تازه زا است. مواد و روش ها: در این پژوهش از روش پوشینه دارسازی ماتریکسی و حقیقی برای تولید گلوکز عبوری استفاده گردید. برای پوشینه دارسازی ماتریکسی، چربی هیدروژنه شده به عنوان ماتریکس مورد استفاده قرار گرفت. برای روش پوشینه دارسازی حقیقی ابتدا پودر دکستروز به گرانول های ۱-۳ میلی متری تبدیل گردید و سپس به طور کامل پوشش دار شد. به منظور بررسی میزان مقاومت گلوکز پوشش دار شده، از سه راس گاو دارای کانولای شکمبه ای استفاده شد. به منظور بررسی اثر گلوکز عبوری تولید شده از ۱۶ راس گاو تازه زایمان کرده در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تیمار ۸ راسی استفاده شد. جیره هر دو تیمار کاملا یکسان بود با این تفاوت که گاوهای تیمار گلوکز عبوری، به صورت سرک روزانه ۶۰۰ گرم گلوکز عبوری دریافت می کردند و گاوهای تیمار شاهد به مقدار مشابه مواد پوشش و دکستروز دریافت می نمودند. گلوکز عبوری از روز ۴ تا ۳۰ بعد از زایش تغذیه شد. گاوها در جایگاه انفرادی نگهداری می شدند و رکورد تولید شیر و مصرف ماده خشک به طور روزانه ثبت شد یافته ها: پوشینه دارسازی ماتریکسی نتوانست به صورت قابل قبولی از گلوکز در برابر تجزیه شکمبه ای محافظت کند. اما با استفاده از روش پوشینه دارسازی حقیقی یک منبع گلوکز عبوری با مقاومت به تجزیه مناسب (حدود ۵۰ درصد عبوری) و قابلیت هضم روده ای بالا (۹۵ درصد هضم روده ای) با نسبت ۷۰ درصد ماده موثره و ۳۰ درصد پوشش تولید شد. تغذیه مقدار ۶۰۰ گرم گلوکز عبوری تاثیر معنی داری بر مصرف ماده خشک (۷۶/۱۷ کیلوگرم در روز در تیمار گلوکز عبوری و ۴۳/۱۷ کیلوگرم در روز در تیمار کنترل؛ ۴۸/۰P<) و مقدار تولید شیر (۶۴/۳۱ کیلوگرم در روز در تیمار گلوکز عبوری و ۸۷/۳۲ کیلوگرم در روز در تیمار کنترل؛ ۷۸/۰P<) نداشت. اثر زمان بر تولید شیر در هر دو تیمار معنی دار بود (۰۰۵/۰P<)، اما، تاثیر زمان بر مصرف ماده خشک معنی دار نبود (۳۱/۰P<). چربی شیر در گاوهای که گلوکز عبوری دریافت کرده بودند افزایش معنی دار نشان داد (۹۴/۴ درصد در تیمار گلوکز عبوری و ۲۹/۴ درصد در تیمار کنترل، ۰۳۳/۰P<). نتیجه گیری: یک منبع گلوکز عبوری با مقاومت به تجزیه مناسب (حدود ۵۰ درصد عبوری) و قابلیت هضم روده ای بالا (۹۵ درصد هضم روده ای) تولید شد که توانست در گاوه تازه زا بهبود وضعیت گلوکوژنیک گاو و مخالفت با انتقال موادمغذی برای تولید شیر ایجاد نماید.

Keywords:

گاو , گلوکز , انکپسولاسیون