وضعیت ترجمان دانش مراکز تحقیقاتی دانشگاه های علوم پزشکی ایران: تجربه دانشگاه علوم پزشکی کرمان

زمینه و هدف: پژوهش های بومی سلامت علی رغم گسترش قابل توجه هنوز با چالش هایی در حوزه کاربست پژوهش نظیر کمبود شواهد قابل اعتماد، دیر رسیدن شواهد به دست سیاست گذار و یا زبان نامناسب شواهد مواجه هستند، که مرتبط با حوزه تبادل و  ترجمان دانش می باشند. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت ترجمان دانش در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بود. روش پژوهش: مطالعه حاضر در مراکز تحقیقاتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۸  انجام پذیرفت. مراکز به صورت سرشماری وارد مطالعه شده و از پرسشنامه استاندارد خودارزیابی سازمان های تولیدکننده دانش که  دارای ۵۰ سوال در ۴ حیطه سوال پژوهش، تولید دانش، انتقال دانش و ترویج استفاده از شواهد می باشد، استفاده گردید. داده ها پس از جمع آوری و کدگذاری وارد نرم افزار SPSS ۲۵ شده و با استفاده از آمار توصیفی )میانگین، انحراف معیار و فراوانی نسبی( و آزمون ناپارامتری Mann-Whitney U تحلیل شدند. یافته ها: ۲۰ مرکز تحقیقاتی بالینی و ۶ مرکز تحقیقاتی غیر بالینی در این مطالعه شرکت کردند. تنها ۳/۸۵ درصد از مراکز درمجموع بیشتر از ۸۰ درصد نمره را کسب نمودند. در خصوص سوال پژوهش، تولید دانش، انتقال دانش و ترویج استفاده از شواهد،  انحراف معیار ± میانگین نمرات به ترتیب ۹/۹۳ ± ۳۵/۸۵، ۷/۵۴ ± ۳۱/۵۰، ۱۶/۳۵± ۷۶/۶۵، ۳/۲۷ ± ۹/۳۱ بوده است. در این میان بهترین وضعیت مربوط به تولید دانش بوده که ۷۰ درصد از نمره قابل کسب را به دست آورد. یافته های آزمون  Mann-Whitney U نشان داد میانگین همه حیطه ها در ۲ گروه تفاوتی نداشتند. نتیجه گیری: این مطالعه سطح متوسطی از ترجمان دانش را نشان داد، اما مواردی اعم از ایجاد ساختار کمیته ترجمان دانش، لحاظ کردن فرایند تبادل، ترجمان و انتقال دانش در فرایند تصویب پایان نامه های دانشجویی و طرح های پژوهشی، بازنگری در سیاست های پژوهشی و ایجاد سازوکارهای انگیزشی برای ارتقاء محققین از این طریق، می توانند نقش تسهیلگری مهمی را در جهت رسیدن به سطح مناسب از تبادل و ترجمان دانش ایفا نمایند.  

Keywords:

Knowledge translation , Research , Implementation science , ترجمان دانش , پژوهش , پیاده سازی علم