پتانسیل یابی مناطق مستعد زمین لغزش با استفاده از مدل FBWM (مطالعه موردی: شهر تبریز)

مخاطرات محیطی، که طیف وسیعی از مخاطرات طبیعی و مخاطرات انسانی را شامل میشوند، از عوامل بازدارنده توسعه در مناطق مختلف اند. زمین لغزش از مخاطراتی است که عوامل مختلف طبیعی و انسانی در وقوع آن تاثیرگذار است و از موانع توسعه اقتصادی اجتماعی و عمرانی در هر منطقه محسوب میشود. بر این اساس، در این تحقیق، با در نظر گرفتن معیارهای مختلف، پتانسیل وقوع زمین لغزش در شهر تبریز با استفاده از مدل FBWM بررسی شد. معیارهای استفاده شده در این تحقیق شامل: شیب، خمیدگی، ارتفاع، گسل، زمینشناسی، پوشش گیاهی، رودخانه و نهر، راهها، جهت شیب، و کاربری اراضی بود. برای وزندهی معیارها از مدل FBWM استفاده شد. این مدل از مدلهای نوین تصمیمگیری چندمعیاره است که با مقایسه معیارها با یک دیگر و ایجاد یک مسئله بهینهسازی غیر خطی به وزندهی معیارها میپردازد. در نهایت، پس از وزندهی معیارها و ایجاد نقشههای معیار استانداردشده، نقشههای استاندارد و وزن معیارها با یک دیگر تلفیق و رویهم گذاری شد تا نقشه نهایی مناطق مستعد زمین لغزش در شهر تبریز به دست آید. بر اساس نتایج بهدست آمده، مناطق شمالی و شمال شرقی شهر تبریز از پتانسیل بالایی برای وقوع زمینلغزش برخوردارند. این مناطق منطبق با شهرک ولیعصر، باغمیشه، کوههای عینالی، اتوبان پاسداران، و نواحی اطراف آن هستند. از طرف دیگر، مناطق جنوبی شهر تبریز پتانسیل پایینی برای وقوع زمینلغزش دارند. بر این اساس، از لحاظ وقوع زمینلغزش در شهر تبریز، ۵/۲ درصد از شهر در مناطقی با پتانسیل بسیار کم، ۱۶/۱۵ درصد از شهر در مناطقی با پتانسیل کم، ۰۴/۳۶ درصد از شهر در مناطقی با پتانسیل متوسط، ۹۷/۴۰ درصد از شهر در مناطقی با پتانسیل زیاد، و ۳۳/۵ درصد از شهر در مناطقی با پتانسیل بسیار زیاد قرار دارند. نتایج این تحقیق دارای جنبههای کاربردی برای سازمانها و ارگانهایی همچون شهرداری، مسکن و شهرسازی، زمینشناسی، و سایر ارگانهای مربوط با مخاطرات محیطی است.

پتانسیل یابی مناطق مستعد زمین لغزش با استفاده از مدل FBWM (مطالعه موردی: شهر تبریز) Keywords:

Optimization , Tabriz , Landslide , Environmental hazards , FBWM Model