مدل های حیوانی القای دیابت نوع ۱ در جوندگان: یک مطالعه مروری

مقدمه: دیابت یک بیماری متابولیک مزمن با شیوع بالا است که با هیپرگلیسمی ناشی از کمبود نسبی یا فقدان انسولین، مشخص می گردد. دیابت نوع ۱ (تخریب سلول های بتا) و دیابت نوع ۲ (مقاومت در برابر انوسلین و فقدان عملکرد جبرانی سلول های بتا) دو نوع اصلی دیابت می باشد. مدل های حیوانی دیابت به عنوان ابزار مهمی در بررسی این بیماری، کمک می کند تا از مطالعات چالش برانگیز غیر اخلاقی و هزینه بر در نمونه های انسانی اجتناب گردد. لذا هدف مطالعه مروری حاضر، بررسی انواع مدل های حیوانی القایی و خودبخودی دیابت نوع ۱ در جوندگان است. مواد و روش ها: در این مطالعه مروری سیستماتیک، با کلید واژه های دیابت، القاء و مدل حیوانی در سال های ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۱ در پایگاه های PubMed, Scopus و موتور Google scholar جست و جو انجام شد. مقالات مربوط به موضوع مطالعه، انتخاب و بررسی شدند. نتایج: از نیمه قرن بیستم تا امروز، مدل های جدیدی برای درمان و پیشگیری از دیابت در شرایط درون بدن و آزمایشگاهی معرفی شده اند. برای القای دیابت نوع ۱ مدل های متنوعی وجود دارد که هریک دارای نقاط ضعف و قوت هستند. این مدل ها شامل مدل های خودبخودی، دستکاری ژنتیکی و القاء شیمیایی هستند. به طور معمول، یکی از روش های القاء دیابت در حیوانات، استفاده از مواد شیمیایی به ویژه استرپتوزوتوسین و آلوکسان است و حیوانات مورد استفاده عمدتا جوندگان (موش صحرایی و موش) و به میزان کمتر گربه، سگ، خوک و پریمات ها هستند. نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه، هنوز مدل حیوانی استاندارد و کاملی وجود ندارد و راه طولانی تا رسیدن به یک مدل جامع از پاتوژنز و عوارض دیابت وجود دارد، لذا توسعه این مدل ها ضروری می باشد. با توجه به اهمیت مطالعات دیابت، لازم است که انتخاب مدل حیوانی مناسب هر مطالعه با دقت انجام شود.

Keywords:

دیابت , استرپتوزوتوسین , آلوکسان , مدل حیوانی