بررسی تاثیر استفاده از فاضلاب بر میزان غلظت برخی فلزات سنگین درخاک (مطالعه موردی: روستای بارزیل، شهرستان مشگین شهر)

یکی از مهمترین و شناخته شده ترین آلاینده ها فلزات سنگین هستند که ورود آن ها به محیط زیست سبب بروز صدمات وبیماری های مختلفی میشود . فعالیتهای کشاورزی از جمله استفاده از کودهای شیمیایی، کمپوست زباله شهری، لجن فاضلاب وفعالیتهای شهری و صنعتی از مهمترین منابع غیرطبیعی ورود فلزات سنگین به خاک به شمار میآیند هدف این پژوهش بررسیتاثیر استفاده از فاضلاب بر میزان غلظت فلزات سنگین (Ni, Zn, Cr, Cd, Pb, Cu) در اراضی زراعی و باغی روستای بارزیل از توابع شهرستان مشکین شهر می باشد. بدین منظور، پس از تعیین موقعیت جغرافیایی به صورت شبکه بندی منظم با فاصله ۲۵۰ متر،مجموع ۱۰۰ نمونه سطحی از دو منطقه آبیاری شده با فاضلاب خام (منطقه ۱) در دراز مدت ( ۱۰ سال) و آبیاری شده با آبرودخانه (منطقه ۲)، در منطقه مشگین شهر برداشت شده و مقادیر بدست آمده توسط نرم افزار SPSS۲۲ پس از آزمون نرمال بودن به روش آزمون کلموگروف- اسمیرنوف و شاپیرو-ویلک به روش مقایسات جفتی مستقل تجزیه و تحلیل شد. جهت اندازهگیری میزان فلزات سنگین در خاک، (نمونه بخش ریز (زیر ۲ میلی متر) مورد استفاده قرار گرفت. عمل هضم با استفاده از روشAqua regia (تیزاب سلطانی) با نسبت ۱:۳ اسی دنیتریک به اسیدکلریدریک (یک حجم اسید نیتریک و سه حجم اسید کلریدریک) صورت پذیرفت .طبق نتایج بدست آمده میانگی ن عناصر روی و کادمیم در هر دو منطقه ۱ و ۲، بیشتر از حد میانگین جهانی(کاباتا) بوده و این میزان برای عنصر روی در منطقه ۱ بیشتر از منطقه ۲ می باشد. همچنین میانگین عنصر کروم در منطقه۱کمتر از منطقه ۲ بوده و هر دو منطقه از میانگین استاندارد جهانی خاک غیرآلوده (مرجع کاباتا) بیشتر می باشند. در موردعناصر نیکل و سرب مقدار میانگین آنها از میانگین جهانی کاباتا کمتر بوده و مقدار میانگین آنها در منطقه ۲ بیشتر از ۱ می باشد.نتایج حاصل نشان داد آبیاری با فاضلاب در دراز مدت به افزایش غلظت فلزات سنگین خاک منجر شده است.

Keywords:

فلزات سنگین , آلودگی , فاضلاب , Aqua regia , تیزاب سلطانی