قیمت گذاری گاز طبیعی ایران در بخش صنعت با استفاده از مدل رمزی و روش تخمین رگرسیون فازی

قیمت گذاری کالاها و خدمات تولیدی توسط دولت از مهم ترین مباحث اقتصادی است چون هر نوع تغییر قیمت از یک طرف بر رفاه مصرف کنندگان و از طرف دیگر کمیت و کیفیت تولید کالاها و خدمات تاثیر می گذارد. در این مقاله که با هدف قیمت گذاری گاز برای ایران انجام گرفته، هدف ارائه قیمتی است که دولت در اجرای طرح هدفمندکردن یارانه ها می تواند آن را به صورت گزینه ای مناسب در نظر بگیرد که اولا سعی در حداکثر کردن رفاه اقتصادی جامعه (مجموع مازاد رفاه تولید کننده و مازاد مصرف کننده) دارد، ثانیا مشکلی که تولیدکننده در تامین هزینه های تولیدی خود با استفاده از روش قیمت گذاری هزینه نهایی به دلیل بازدهی های فزاینده نسبت به مقیاس در این صنعت مواجه است، در این روش قیمت گذاری رفع می گردد. این مقاله درصدد محاسبه قیمت بهینه گاز طبیعی برای بخش صنعت در ایران از طریق روش قیمتگذاری رمزی ‫میباشد. بدین منظور از روش رگرسیون فازی (به دلیل دقت بالا و نداشتن برخی محدودیت های رگرسیون کلاسیک) و داده های سال های ۱۳۵۶ تا ۱۳۹۰ برای تخمین تابع تولید و بازدهی نسبت به مقیاس استفاده شده است. همچنین برای تخمین تابع تقاضا و کشش آن از روش خود توضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) و داده های سال های ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۹ استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که قیمت های جاری گاز طبیعی بهینه نیستند و با وجود اجرای طرح هدفمندکردن یارانه ها باز هم قیمت ها پایین می باشند.

Keywords:

Ramsey pricing , Natural monopoly , Economy of scale , Fuzzy regression , ARDL method , قیمت گذاری رمزی , انحصار طبیعی , صرفه های ناشی از مقیاس , رگرسیون فازی , روش ARDL.