۶. Yüzyıla Kadar Şia ve Ehlisünnet'in Tarih veHadis Kaynaklarında İmam Hasan'ın Barışın Nedenlerinin Karşılaştırmalı İncelenmesi

İmam Hasan'ın (a.s) Hicrî dördüncü yılda Muaviye ile yaptığı barış, İslamî hükümet modelinin hilafetten saltanata değişmesiyle sonuçlanmış sadr-ı İslam'ın en önemli olaylarından biridir. Bu bakımdan tarihçiler ve hadisçiler bu vakaya odaklanmış ve her biri kendi mezhebî ve siyasî yaklaşımıyla onun sebeplerini nakledip tahlil etmeye yönelmiştir. Bu makale İmam Hasan'ın (a.s) Muaviye ile barışının felsefesini altıncı yüzyılın sonuna kadarki Sünnî ve Şiî kaynaklara dayanarak araştırmıştır. Bu kaynaklardaki rivayet ve tarih belgelerinin eleştirel analizinden sonra varılan sonuç şudur ki, Sünnî ve Şiî tarihçiler ve muhaddislerin bu barışın felsefesini açıklayıp tahlil ederken kullandığı bakışaçısı birbirinden farklıdır. Bu araştırmanın çıkarımına göre her iki grup da Müslümanların maslahatının korunmasını İmam Hasan (a.s) tarafından barışın kabul edilmesinin asli felsefesi görmektedir. Ama Ehl-i Sünnet ve Şia'nın tarihçi ve muhaddisleri bu asıl neden için muhtelif zeminleri zikretmektedir.Anahtar kelimeler: Barış, İmam Hasan (a.s), Muaviye, Maslahat.İmam Hasan'ın (a.s) Hicrî dördüncü yılda Muaviye ile yaptığı barış, İslamî hükümet modelinin hilafetten saltanata değişmesiyle sonuçlanmış sadr-ı İslam'ın en önemli olaylarından biridir. Abstract The peace treaty of Imam Hassan (AS) with Mu'awiyah in the year ۴۰ AH is one of the most important events of the beginning of Islam that changed the model of Islamic government from caliphate to monarchy. Therefore, historians and narrators have considered it as the most challenging and important event and each of them, according to their religious and political approach, have analyzed its causes. This paper aims to discover the philosophy of peace treaty between Imam Hassan (AS) and Mu'awiyah according to Sunni and Shiite sources, up to the seventh century. The findings indicate that, after a critical analysis of the narrative and historical documents, the view of Sunni and Shiite historians and narrators in expressing and analyzing the philosophy of peace treaty is different. By the end, the study shows that both groups consider the protection of the interests of Muslims as the main philosophy of acceptance of peace treaty by Imam Hassan (AS), but each of the Sunni and Shiite historians and narrators mention different contexts for this main reason.

Keywords:

barış , İmam , Hasan , Makale , İslam