آموزش محیط زیست در سیستم آموزشی ایران: تحلیل برنامه درسی دوره ابتدایی

هدف پژوهش حاضر، بازنمایی آموزش محیط زیست در سیستم آموزشی عمومی به عنوان گامی جهت حل بحران های زیست محیطی می باشد. طرح پژوهش حاضر، کمی و روش، تحلیل محتوا بوده است. جامعه آماری، کتاب های دوره ابتدایی بود که همه کتاب ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. در مجموع ۳۹۶۱ صفحه مورد بررسی قرار گرفت. مولفه ها و شاخص های آموزش محیط زیست بر مبنای منابع پیشین استخراج و در کتاب ها مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش حاضر، چک لیست و شامل مولفه های حفاظت از منابع طبیعی و انسان و محیط زیست بوده است. روایی محتوایی با استفاده از CVR بدست آمد که برابر با ۹۰/۰ و تایید گردید، پایایی نیز بر اساس ضریب توافقی ۸۶/۰ بدست آمد. بر مبنای یافته ها، بیشترین میزان توجه به شاخص های حفاظت از منابع طبیعی مربوط به شاخص اهمیت و حفظ محیط زیست ( کاهش آلودگی محیط زیست) و کمترین میزان توجه مربوط به شاخص بهره برداری صحیح از منابع تجدید ناپذیر می باشد که توجهی بدان نشده است. بیشترین میزان توجه شاخص های انسان و محیط زیست نیز مربوط به استفاده از وسایل نقلیه ی شخصی به جای عمومی و کمترین میزان توجه نیز در شاخص های متعددی مانند جنگل زدایی، تخریب لایه ازن، مصرف بی رویه مواد یکبارمصرف، افزایش مصرف انرژی، پسماندهای هسته ای بوده است. نتایج نشان دهنده توجه اندک به حوزه محیط زیست در برنامه درسی دوره ابتدایی می باشد و این مساله با توجه به معضلات زیست محیطی امروزه، بیش از پیش نگران کننده است.

Keywords:

محیط زیست , آموزش , بحران محیط زیست