معیار عرفان امام علی علیه السلام در نهج البلاغه

پیاده سازی عرفان و سبک زندگی عرفانی به عنوان یکی از نیازها و لوازم ارتقای سرمایه های فرهنگی و اعتقادی جامعه امروز مطرح است. در این میان بهره گیری از الگوهای کاربردی صحیح و اسلامی، امری ضروری و راهگشا خواهد بود. یکی از این موارد تبیین معیار و ملاک عرفان در نهج البلاغه است. عرفان حضرت علی علیه السلام عرفانی جدای از اسلام و قرآن نبوده، بلکه در مدار حقیقت اسلام ناب محمدی (ص) و باطن شریعت است. این عرفان حقیقی، همه جوانب زنذگی اعم از ظاهر، باطن، فردی و اجتماعی را شامل می شود. آن حضرت در هر شرایطی به بحث عرفان تکیه داشته اند و هیچ وقت عبادت و معرفت را که ملازم هم در حرکت به سوی سیر الی الله هست ترک نکرده اند، چون ریشه تمام بدبختی های ظاهری و باطنی بشر در فقدان معرفت اوست و جز عرفان و معرفت خدا به معنای واقعی کلمه راه نجاتی نیست. شخصیت حضرت علی علیه السلام به عنوان امام عارفان در طول تاریخ، بیشترین اثر را در شکل گیری عرفان اسلامی داشته و بزرگترین عرفای اسلامی آن حضرت را قطب همه عارفان دانسته اند. نهج البلاغه به عنوان منبع سرشاری از مباحث عرفانی در بعد نظری، عملی هست و حاوی مواعظی است که بنیاد محبت دنیا را بر می اندازد و باعث بیداری دل، حصول زهدورزی حق گرایانه، حمیت، اخلاق الهی و غیره می شود و هم چنین مقدمه ای برای کسب درجات عرفان جهت نیل به مقام علیین محسوب می شود. مقاله با رویکرد توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به زیور تحقیق آراسته شده است.

Keywords:

معیار , عرفان , تزکیه نفس , حمیت , نهج البلاغه