مطالعات آماری صفات مورفوفیسیولوشیک برخی ارقام جو زراعی (L. Hordeum vulgare) تحت تنش سرمای دیررس بهاره

تنش دمای پایین تولید غلات را در مناطق سرد و فراسرد محدود می کند و در بعضی از سال ها خسارات فراوانی را وارد می سازد. بنابراین تولید ارقام متحمل به دماهای پائین ضروری می باشد. حفظ ذخایر ژنتیکی و بهره برداری از تنوع ژنتیکی از اصول مهم پروژه های به نژادی می باشد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی ۲۰ رقم جو زراعی با استفاده از صفات فیزیولوژیک مرتبط با تحمل به تنش سرمای بهاره، اسید آمینه پرولین، رنگیزه های گیاهی و برخی از شاخص های عملکردی (طول سنبله، وزن سنبله اصلی، وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور و وزن دانه در بوته)، در شرایط کنترل شده با مدل آزمایش تجزیه مرکب در مکان بر پایه طرح کاملا تصادفی که شامل چهار مکان ( سطوح دمایی شاهد (+۸˚C)؛ ۲˚C+؛ ۰˚C و ۲˚C-) و سه تکرار بود، انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل رقم در سرما برای تمامی صفات در سطح احتمال ۱% معنی دار بود. جهت تعیین روابط ژنتیکی بین ارقام مورد مطالعه تجزیه خوشه ای به روش Ward با استفاده از ضریب مربع فاطله اقلیدسی انجام و ژنوتیپ های مورد بررسی در سطوح شاهد و تنش شدید (˚C۲-) هر کدام به ۵ گروه تقسیم شدند. بررسی آماره های چند متغریه ( تجزیه همبستگی، تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه به بای پلات ) نشان داد که تنوع فنوتیپی قابل ملاحظه ای در ژرم پلاسم مورد مطالعه وجود داشت.

Keywords:

جو , تنوع ژنتیکی , آماره های چند متغیره , تنش سرمای دیر رس