ارائه و تدوین اصلاحات فنی-مدیریتی بهره برداری از قنات شهرستان سرایان

قنات یکی از مهمترین ابداعات ایرانیان، نمونه کاملی از سازگاری انسان با محیط پیرامونش و نشانه ای از پایداری شهرهای کویری محسوب می شود. اختراعی که باعث شده است تا در حاشیه کویر زندگی و تمدن انسانی جریان داشته باشد. این سامانه های پایدار طبیعی و سازگار با محیط زیست امروزه مورد توجه کشورهای پیشرفته دنیا قرار گرفته و از موضوعات جذاب علمی و آموزشی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی می باشد. بر طبق اسناد و مدارک روش سنتی حفر قنات توسط مقنیان، بهترین و پاک ترین راهی است تا آب را از دل زمین به روی سطح راه یابد و در دسترس مداوم باشد. در پس هر واژه از واژگان محلی دنیایی از اطلاعات، باورها، سنت ها، دانش ها، فرهنگ ها و اسطوره ها و تاریخ یک قوم یا ملت نهفته است و با مرگ این واژه یک حجم عظیمی از میراث ماندگار و ارزشمند فرهنگ و دانش بومی از بین می رود. مهم ترین هدف از این پژوهش جمع آوری اصطلاحات فنی–مدیریتی قنات های منطقه سرایان با محوریت دانش بومی و گویش محلی می باشد. این اصطلاحات به صورت جداگانه در دو بخش فنی و مدیریتی از طریق مصاحبه با خبرگان دانش و فن قنات و قنات داری و مقنیان جمع آوری گردیده است. از واژگان با گویش محلی سرایان می توان به حلقفنه، چعخویی، دعشی، سنگعجی، کنک، کلاک، کلخ اشکه و ...اشاره نمود.

Keywords:

مقنیان , معماری قنات , کاریز , معماری بومی