بررسی تاثیر عنصر رنگ بر کیفیت منظر شهری در نواحی مرکزی ایران با تکیه بر دیدگاه کاربران محیط (مورد واکاوی: محورهای مسجد حکیم و محمدباقر صدر شهر اصفهان)

رنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال توسعه و به ویژه ایران، چشم اندازهای شهری را تغییر داده و به تبع آن موجب شده است تا در به­ کارگیری اصول رنگ شناسی در مناظر شهرها دقت لازم صورت نگیرد. هدف تحقیق حاضر ارائه معیارهایی جهت بهره برداری بهینه از پتانسیل عنصر رنگ در افزایش مطلوبیت منظر شهری مطابق با انتظارات استفاده کنندگان از محیط است. تحقیق حاضر مبتنی بر این فرضیه است که انطباق طیف های رنگی به کاررفته شده در محیط شهری بر انتظارات و ذهنیات رنگی کاربران فضا بر ارتقای کیفیت و مطلوبیت منظر شهری موثر می باشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است که مبتنی بر راهبرد پیمایشی است و روش تحلیل داده ها نیز از نوع کمی می باشد. گردآوری اطلاعات به دو روش اسنادی و مطالعات پیمایشی صورت گرفته است و انجام محاسبات آماری در سه بخش تعیین حجم نمونه، بخش توصیفی و بخش استنباطی به صورت مجزا ارائه داده شده اند. در پرسشنامه های ارائه شده از آزمون ناپارامتری من - ویتنی استفاده شده و اطلاعات با استفاده از نرم افزارهایExcel ۱۶  وSpss ۲۲  در سطح معناداری ۰.۰۵ مورد ارزیابی قرار گرفته اند. فرآیند مطالعات از طریق شناخت بستر طرح و داده های آماری و همچنین مقایسه و تحلیل کد رنگی دو محور مطالعاتی در شهر اصفهان (محور مسجد حکیم در محله حکیم در بافت قدیم و محور محمدباقر صدر در بافت جدید شهر) انجام شده است و یافته های پژوهش در قالب ارائه اصول و کدهای رنگی برای ترکیب رنگی منظر شهری مبتنی بر اصول زیبایی ­شناسانه ارائه گردیده اند. این یافته ها در زمینه فرهنگی شهر نشان می­ دهند آن دسته از طیف های رنگی که تداعی کننده نمادهای مذهبی این محدوده هستند و بین استفاده کنندگان در فضا، حس تعلق خاطر و هویت دینی را ایجاد می کنند، از کیفیات بالاتری برخوردار خواهند بود.

Keywords:

منظر شهری , رنگ , زیبایی شناسی , اصفهان